Studiedag Dutch Bibe Belt Network

De jaarlijkse netwerkdag van het Dutch Biblebelt Network vindt online plaats. Ieder kan de lezingen tussen 10.00 en 16.00 uur volgen via www.dbbn.nl/netwerkdag. Het thema van de bijeenkomst is De zuigkracht van de wereld. Tijdens de studiedag wordt er door verschillende sprekers ingegaan op de manier waarop individuen in de context van de hedendaagse samenleving zich verbinden aan of vervreemden van de bevindelijk gereformeerde traditie. Welke maatschappelijke aspecten spelen daarbij een rol, en vooral: hoe doen ze dat? Welke rol spelen de bevindelijk gereformeerden zelf in dit proces – al dan niet in reactie op de veranderingen?

ACRH Launching Event

ADC/HDC: Symposium kerkscheuring jaren zestig

Garima Gospels: Symposium & Photo exhibition

Dutch Bible Belt netwerkdag De multiculturele refoschool

Studiedag Studiekring Eerste Millennium

De Oriënt als spiegel: het Réveil over jodendom en islam

HDC /KDC/KITLV/ADC: symposium: Kerken in Indonesië 1945-1950

HDC/Biografie Instituut: symposium 50 jaar kabinet Zijlstra

22 Nov 2016 Amsterdam w.berkelaar@vu.nl http://www.hdc.vu.nl/nl/nieuws-agenda/agenda/2016/Zijlstra.aspx

HCVU/HDC: symposium: Harry Kuitert, zijn theologie en de samenleving

Synopsis Theologiae Purior

26 Nov 2016 wadenboer@tukampen.nl

HDC: Mr. H. Boslezing; Lisa Kuitert, ‘Papier hier!’

Lustrumsymposium Signum

ACRH Seminar #1

HDC/NIMH/PGV: Presentatie jaarboek Gesch. Ned. Protestantisme – over Protestantse Geestelijke Verzorging in de krijgsmacht

Domus Dag: De secularisatie van het medisch domein

ACRH Seminar #2

Wintervergadering Kerkhistorisch Gezelschap

HDC/Verus/Unie NZV/CNV Onderwijs: Nationale herdenking onderwijsvrijheid met minister Jet Bussemaker e.a.

Studiedag Stichting de Zending

ACRH Seminar #3: Mònica Balltondre over stigmatisatie in Spaanse mystiek 17e eeuw

HDC: Symposium Apartheid en de Nederlandse kerken

ACRH Seminar #4: Jacqueline Borsje over het lange leven van toverspreuken

Onze collega van de UvA, dr. Jacqueline Borsje, vertelt over haar onderzoek naar 'de macht van woorden' op het grensvlak van religie en magie: welkom!

Voorjaarsbijeenkomst Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis

Protestantse en katholieke martelaren

HDC/Centrum voor Religie en Recht: Congres over F.L. Rutgers

Graag nodigen het Centrum voor Religie en Recht en het Historisch Documentatiecentrum, in samenwerking met het ADC en de Theologische Universiteit Kampen, u uit voor een symposium over de verhouding van de lokale en de bovenlokale kerk. Dit symposium vindt plaats naar aanleiding van de honderdste sterfdag van de eerste hoogleraar Kerkrecht aan de Vrije Universiteit, F.L. Rutgers (26 november 1836-19 maart 1917).

VU & Dordrechts Museum: 400 jaar Dordtse Synode

De gemeente Dordrecht geeft de aftrap voor de plaatselijke synodeherdenking, waarbij wordt samengewerkt met ACRH. Burgerinitiatieven gevraagd!

PThU symposium Theologie & Volkscultuur: over het werk van Henk Vreekamp

Op donderdag 23 maart 2017 wordt op de PThU in Amsterdam een symposium georganiseerd over het werk van Henk Vreekamp. Het programma richt zich op een breed publiek van geïnteresseerden in Nederlandse kerk- en religiegeschiedenis. Het werk van Vreekamp zal benaderd worden vanuit twee polen: een theologisch perspectief (Bijbels, inzettend bij de openbaring aan Israël) versus een meer empirische en religiewetenschappelijke benadering van religieuze volkscultuur, met bijzondere aandacht voor de bevindelijke gereformeerde traditie in Nederland en de (kerk-)historische studie daarnaar.

Promotie Peter Kromdijk: De Doorbraak in de Nederlandse Hervormde Kerk en de samenleving tijdens het interbellum

VU promotie Francesco Celia: Preaching the Gospel to the Hellenes: The Life and Works of Gregory the Wonderworker

Doctoral defense in the Aula of the VU (mainbuilding), 29 March 2017, 1:45 PM

ACRH symposium: Middeleeuwse kloosters op de kaart gezet

Koen Goudriaan, emeritus hoogleraar Geschiedenis van de Middeleeuwen, werkte jarenlang aan een Nederlandse kloosterlijst vóór 1600, waarvan nu een interactieve digitale kaart wordt gepresenteerd.

ACRH Seminar #5: Evangelos Chrysos: East and West fading away in the ninth century AD. Christian Europe on the way to disunity

The Graeco-Roman World that Constantine the Great handed over to his successors was actually from the beginning in a process of fading away from the unity of the two parts of East and West (oriens-occidens). Two fatal developments occurred however in the ninth century that deepened considerably the alienation: At the beginning of the century, the coronation of Charlemagne (800 AD) led to the so-called ‘Zwei-Kaiser-Problem’ that was followed by political competition and confrontation. Later in the century the production of a new Canonical Law platform through the Corpus of Pseudo-Isidorian Decretals destroyed the common ground of the ecclesiastical structure and was the main factor that caused the split of the Churches.

HDC/PTS: Kuyper Conference

6-8 April 2017

13 april HDC & VIAA-symposium Christelijk onderwijs in een seculiere tijd

Het Viaa Kenniscentrum organiseert op donderdag 13 april a.s. samen met het Archief- en Documentatiecentrum Kampen en het Historisch Documentatiecentrum van de Vrije Universiteit een symposium over de betekenis van het christelijk onderwijs in een seculier Nederland. Aanleiding voor het symposium is het verschijnen van het boek "Verbondsonderwijs,Geschiedenis van het gereformeerd-vrijgemaakt onderwijs in Nederland tot 1985" van Tamme Spoelstra.

ACRH Seminar #6 : James Eglinton over de biografie van Herman Bavinck

Why write a new biographical account of a religious figure whose life has already been chronicled by several earlier biographers? This question is central to my current monograph project, which is a new account of the life and times of the neo-Calvinist theologian Herman Bavinck (1854-1921). In this lecture, I will discuss both the reasons for this project, and the challenges (both methodological and practical) involved. I will also explore why the development of digital humanities research has opened up exciting possibilities for biographers working on late modern religious figures: in my case, it led to the discovery - amongst other things - of an autobiographical account by Bavinck himself that was previously unknown to scholarship.

Boekpresentatie & Filmpremière Vrijzinnig Verleden

Op woensdagavond 17 mei vindt in de Vrijzinnige Kerk in Zevenhuizen de presentatie van het boek ‘Vrijzinnig verleden’ plaats, vergezeld door de première van de korte documentaire: ‘Vrijzinnig Hervormd: van kroeg tot kerk’.

HDC Boekpresentatie Jasper Vree: Petrus Hofstede de Groot

Jasper Vree, emeritus docent kerkgeschiedenis aan de Vrije Universiteit, presenteert zijn opus magnum over de 19e eeuwse theoloog én maatschappijvernieuwer Petrus Hofstede de Groot (1802-1886).

ACRH symposium: Middeleeuwse pastoors op een rij gezet

Na de succesvolle lancering van de Kloosterkaart op 30 maart presenteert ACRH op 1 juni 2017 een digitale dataset van priesters in de Noordelijke Nederlanden vóór de Reformatie. Kenners van de geestelijkheid in de late Middeleeuwen en de zestiende eeuw gaan in op de mogelijkheden en vragen voor verder onderzoek.

Studiemiddag Bibliothèque Wallonne

De Bibliothèque Wallonne, onderdeel van de Universiteitsbibliotheek Leiden, organiseert een lezingenmiddag over de geschiedenis van het Waalse calvinisme in de Nederlanden.

ACRH Seminar #7: Maarten Aalders over gereformeerde Nederlands-Hongaarse betrekkingen in het interbellum

Het archief van prof. Jenö Sebestyén (1884-1950), de 'Hongaarse Kuyper', omvat ruim 1000 Nederlandstalige brieven, afkomstig van ruim 80 Nederlanders. Wat staat erin?

Mini-symposium on Augustine

CLUE+ & Centre for Patristic Research (VU) will organise a mini-symposium on Augustine at the occasion of the graduation of Math Osseforth, author of a dissertation on Friendship in Augustine's Confessions: Between Social Convention and Christian Morals.

Volkspetitionnement 1878: het katholieke vervolg

Het succesvolle crowd-sourcing project Volkspetitionnement 1878 krijgt een vervolg. Nu de 305.000 namen van orthodox-protestantse ondertekenaars zijn ingevoerd, zijn de handtekeningen van 164.000 rooms-katholieke voorstanders van confessioneel lager onderwijs aan de beurt.

Encounters between Catholics and Protestants in Africa

The year 2017 will mark the 500th anniversary of the Reformation. Viewed largely as European phenomena, the sixteenth century events and the historical and theological novelty that they set in motion might easily pass uncelebrated in Africa. Yet, that omission would amount to a missed opportunity, for the third wave of missionary evangelization in Africa, though starting in late 18th century, cannot be understood without a proper appreciation of the impact of the Reformation on global Christianity and on human encounters in general.

Radical Reformation & Enlightenment

The Amsterdam Center for the History and Heritage of Protestantism will organize a symposium on the continuity and discontinuity between the Radical Reformation and the Enlightenment.

VU & Nationaal Onderwijsmuseum over 100 jaar Pacificatie

Schoolstrijd, Pacificatie en Onderwijsvrijheid worden in dit symposium vanuit verschillende invalshoeken belicht en plaatsen ‘1917’ in een nieuw historisch perspectief. John Exalto presenteert tijdens deze middag zijn nieuwe boek 'Van wie is het kind? Twee eeuwen onderwijsvrijheid in Nederland' (Uitgeverij Balans).

Kerk, Vrouw en Verzet : Jacoba van Tongeren (1903-1967)

Het thema van dit symposium is de betekenis van de rol van de kerk in de Tweede Wereldoorlog, met name in Amsterdam, de relatie van de kerk met het verzet en de centrale rol die Van Tongeren als vrouw speelde in verband met kerk en verzet. Zij omschreef haar rol als ‘vredeswerk in oorlogstijd’.

ACRH/HDC International Conference From Reformation to Reformations

This conference aims to contribute to the developing field of cross-cultural religious and cultural studies by analyzing the cultural, political and linguistic uses of the ‘Reformation’ in the modern era, from circa 1800 until the present day. It asks how and why modern movements, intellectuals and politicians referred to the ‘Reformation’ – as historical event, process, or principle.

Reveil Archief & MissieNederland over de Evangelische Alliantie Wereldconferentie 1867

In 2017 is het 150 jaar geleden dat de wereldconferentie van de Evangelische Alliantie in Amsterdam werd gehouden. Honderden aanhangers van opwekking en oecumene kwamen bijeen om elkaar te informeren en te bemoedigen. Op deze studiemiddag worden lijnen van het verleden naar het heden getrokken.

Heidelberg Catechism in South-Africa

Graag nodigt het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (1800-heden) aan de Vrije Universiteit Amsterdam u uit voor een expert meeting rondom het proefschrift van Helené van Tonder: Recollection and Confession: The Heidelberg Catechism as a site of memory in the Dutch Reformed Church, 1862-1963.

ACRH seminar: Erik de Boer (TU Kampen)

Hoe schrijf ik de biografie van Cornelis Anthonisz (c.1541-1601)? Hij is molenaarszoon in Tull en 't Wael, monnik, kandidaat-abt en ketter in het Benedictijner klooster Oostbroek bij Utrecht, duikt op als prior en 'jofferenschender' in het convent Clarenwater bij Hattem, zoekt zijn recht tot bij het hof in Brussel, wordt pastoor en predikant te Zeist en lijkt later 'ingedrongen' in Utrecht, is echtgenoot en huisvader, tevens administrateur van de kloostergoederen. Een man met vele namen en verschillende gezichten. Een opportunist die in de sociaal-religieuze omwentelingen meebeweegt of een oprecht gereformeerd predikant?

Vergeten reformaties

In het kader van 500 jaar Reformatie organiseert de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis, in samenwerking met RUG en VUA, een tweedaags symposium over lokale kerkelijke ontwikkelingen in de Noordelijke Nederlanden in de zestiende eeuw.

Atelier met Craig Harline

Als weinig anderen verstaat de historicus Craig Harline (Brigham Young University) de kunst van het vertellen. Niet voor niets werd zijn boek Jacobs Vlucht genomineerd voor de Libris geschiedenis prijs. Voor zijn nieuwe boek over Martin Luther kroop Harline in de huid van Martin Luther. Hij combineert andermaal grondig onderzoek met een zeldzaam vermogen lezers binnen te voeren in de wereld van de zestiende eeuw. Tijdens deze middag zal Harline zijn nieuwe boek over Luther presenteren en zal August den Hollander zal hem interviewen over de kunst van het vertellen. Het programma begint om 15.00 uur en eindigt om 16:30 met een borrel. Na afloop van lezing en interview is er uiteraard gelegenheid het boek van Harline aan te schaffen. Locatie: Waalse Kerk, Walenpleintje 157, Amsterdam.

Tolerantie en verdraagzaamheid in historisch perspectief

Het symposium 'Tolerantie en verdraagzaamheid in historisch perspectief' omvat lezingen door en een boekpresentatie van Truus van Bueren en Corinne van Dijk.

Emoties in religie en wetenschap

Drie CLUE+ centra op historisch gebied - ACRH, ACCESS en Stevin - organiseren een gezamenlijke bijeenkomst. Het thema laat zich raden, want deze centra houden zich bezig met religiegeschiedenis, emotiegeschiedenis en wetenschapsgeschiedenis. Het trioseminar vindt plaats op Allerzielen, dus de eerste presentatie wordt gegund aan Prof. dr. Peter-Ben Smit (VU Faculteit der Godgeleerdheid), die onderzoek doet naar contextuele bijbelinterpretatie en de receptie daarvan in de lange geschiedenis van het christendom.

Vijfde netwerkdag Dutch Bible Belt : Biblebelts in Europa

Sinds de millenniumwisseling is de term Bible Belt in Nederland breed ingeburgerd. Het Amerikaanse voorbeeld blijkt aanstekelijk. Maar ook in Europa zijn gebieden met veel orthodoxe protestanten. De Scandinavische landen kennen hun biblebelt en in Duitsland zijn meerdere Bibelgürtel. Hoe vergelijkbaar zijn die (vaak lutherse) gebieden met de (calvinistische of evangelicale) concentraties in Nederland?

ACRH seminar: 'Religie als sociale geschiedenis'

Welke grote lijnen bieden houvast bij het schrijven van een sociale geschiedenis van religie? Welke gevaren liggen op de loer? Welke nieuwe vragen roept deze benadering op? Peter van Dam, historicus aan de Universiteit van Amsterdam, spreekt over de opzet van zijn boek 'De geschiedenis van religie in Nederland'.

Een monument in de tijd

Het Stadsarchief Kampen en de Protestantse Theologische Universiteit organiseren een symposium over het beheer en de ontsluiting kerkelijke en theologische (faculteits)archieven’.Sprekers op het symposium zijn o.a. Jacob van Sluis (Rijksuniversiteit Groningen en Tresoar te Leeuwarden), Bart Jaski (Universiteit Utrecht), Fennie Duursema (Protestantse Kerk) en George Harinck (Vrije Universiteit). Het symposium wordt afgesloten met de presentatie van de driedelige Archiefinventaris, die door de samensteller, Albert Mensema, zal worden aangeboden aan Mechteld Jansen (de rector van de PThU), Bort Koelewijn (de burgemeester van Kampen) en Sjaak van ’t Kruis (van de Protestantse Kerk).

Mr. H. Bos-lezing over christelijk boek

Spreker is Bert Endedijk, sinds 1980 werkzaam bij uitgeverij Kok, waarvan de laatste 25 jaar als directeur. Hij maakt een tocht door de jaren met herinneringen en beelden die zijn reis hebben gekleurd. De wereld van het ‘christelijke boek’ is in de afgelopen vijftig jaar sterk veranderd en vormt in zekere zin een spiegel van wat er in de wereld van kerk en religie is gebeurd. Wat verdween, wat bleef en wat kwam? En: kunnen contouren worden geschetst van de uitgeverij van de toekomst?

Congres Pacificatie 1917

Graag willen wij u alvast attenderen op een congres over de Pacificatie van 1917, toen in één grondwetsherziening zowel de algehele gelijkberechtiging van openbaar en bijzonder onderwijs als het algemeen mannenkiesrecht werd gerealiseerd. Het congres vindt plaats op 29 november 2017, precies een eeuw nadat de Eerste Kamer de grondwetswijziging in tweede lezing aanvaardde, en wordt georganiseerd dat het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG), het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (HDC) en het Katholiek Documentatiecentrum (KDC).

Managing the Church

Met het oog op de internationale herdenking van de Synode van Dordrecht in 2018 en 2019 wordt op initiatief van Leon van den Broeke (VU & TUK) en Klaas-Willem de Jong (PThU) een voorbereidende expert meeting gehouden.

ACRH seminar : Amerikaanse protestantse zendelingen in West-Europa, 1945-1975

Hans Krabbendam (Katholiek Documentatie Centrum Nijmegen) spreekt over zijn boek-in-wording 'Van confrontatie naar coöperatie: Amerikaanse protestantse zendelingen in West-Europa, 1945-1975 Een breed spectrum van Amerikaanse protestanten maakte zich ernstig zorgen over de geestelijke staat van Europa na de Tweede Wereldoorlog. Ze mobiliseerden allerlei middelen om de christelijke wortels van het oude continent te herstellen en te versterken. Zo positioneerden ze zich als de dominante partners van Europa in vergelijkbare termen met de militaire, economische en politieke hulpprogramma’s van die tijd. In hun onderlinge concurrentie bonden verschillende groepen Europeanen aan hun initiatieven en exporteerden zo ook hun Amerikaanse spanningsbronnen. De polarisatie van de beginperiode mondde uit in samenwerking. Krabbendam probeert dit proces te begrijpen en verklaren.

HDC-Presentatie Jaarboek voor de Geschiedenis van het Nederlandse Protestantisme over Kerkmuziek

In dit jaarboek staat de protestantse kerkmuziek van de negentiende en twintigste eeuw en Luthers invloed daarop centraal. Naast artike­len over de lutherse kerkmuziektraditie en de herleving daarvan in de twintigste eeuw, is er ook aandacht voor de bredere belangstelling voor kerkmuziek die leidde tot het oecumenische Liedboek voor de Kerken van 1973, en voor de totstandkoming van het nieuwe lied­boek van 2013. Verder is er aandacht voor het gebruik van het lied in zending en evangelisatie, waar tegenwoordig ook niet-geestelijke liederen gebruikt worden om het Passieverhaal over het voetlicht te brengen in een seculiere wereld.

Presentatie editie Acta Dordtse Synode

In het oude Dordtse stadhuis wordt een nieuw deel in de reeks Acta et Documenta Synodi Nationalis Dordrechtanae (1618-1619) gepresenteerd. Dit langjarige project staat onder auspiciën van de Johannes a Lasco Bibliotheek in Emden. Projectleider is Herman Selderhuis; vanuit de VU is Fred van Lieburg betrokken bij de uitgave. Het nu verschijnende deel heeft vooral betrekking op de vroege handelingen van de synode (oktober en november 1618), vóór de ontmoeting met de remonstranten.

Signum-symposium over religieuze gemeenschappen in Gelre

Het 26e Signum-symposium is gewijd aan religieuze gemeenschappen in laatmiddeleeuws Gelre. Niet alleen komt het functioneren van seculiere kapittels binnen het hertogdom ter sprake, ook zal aandacht besteed worden aan de devotie van adellijke vrouwen, de geschiedenis van vrouwenconventen in laatmiddeleeuws Zutphen en de rol van kloosters als geldschieters van landsheer en steden.

From Luther to Donald Trump: Writing History in an age of media change door Andrew Pettegree

Het Amsterdam Centre for the History and Heritage of Protestantism (ACHHP) van de Vrije Universiteit organiseert in de Waalse kerk te Amsterdam een middag met de bestseller auteur Andrew Pettegree. Andrew Pettegree is in december fellow van het ACHHP om in de rijke collectie van de VU-bibliotheek onderzoek te doen naar protestantse vroomheidsliteratuur.

ACRH seminar

Bijeenkomst (buiten)promovendi: presentaties van Cor Hoogerwerf en Christoph van den Belt. Hoofdgebouw VU, 12a37, 15.30-17.00 uur.

VNK/KHG: Geschiedenis Wereldchristendom

De traditionele wintervergadering van het Kerkhistorisch Gezelschap, nu geïntegreerd in de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis, vindt plaats in de Evangelisch-Lutherse Kerk, Hamburgerstraat 9, Utrecht, vanaf 10.30 uur. Na de gebruikelijke jaarrede, te houden door oud-KHG-voorzitter Henk van den Belt, en de herdenking van in 2017 overleden collega's, hoopt prof. dr. J.A.B. Jongeneel ons te onderhouden over het tweede deel van zijn handboek Nederlandse zendingsgeschiedenis, dat hij momenteel onder handen heeft. De lunchpauze wordt gevolgd door een bijdrage van Iris Busschers MA, die aan de Rijksuniversiteit Groningen een dissertatie voorbereidt op het terrein van de wereldgeschiedenis van het christendom. Het tweede deel van het middagprogramma gewijd aan 'Onderzoek: Presenteren en Reageren' - korte presentaties (5 minuten) over lopend onderzoek met gelegenheid voor korte respons (5 minuten).

ACRH Seminar Ab de Jong: Is een algemene godsdienstgeschiedenis mogelijk?

Ab de Jong, hoogleraar vergelijkende godsdienstwetenschappen aan de Universiteit Leiden, geeft een inleiding in zijn vakgebied en lopend onderzoek. Dinsdag 6 februari, 15.30 - 17.00 uur, hoofdgebouw VU, 15a37.

ACRH Seminar on Mennonite History

Mary S. Sprunger, Professor of History at Eastern Mennonite University and currently working as fellow at the Amsterdam Centre for the History and Heritage of Protestantism, and the Doopsgezind Seminarium, at Vrije Universiteit, will talk about her book project "In the World and of the World: Mennonite Wealth, Faith, and Community in Golden Age Amsterdam". The meeting will start at 15:30 in room 10A33 (Main Building VU).

De kerken en de omroepen

De Voorjaarsvergadering van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis wordt georganiseerd in samenwerking met het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (1800-heden) aan de VU. Centraal staat de relatie tussen de kerken en de omroepen. Sprekers: Arnold Smeets, Jan Dirk Snel en Wim Berkelaar. Gert van Klinken verzorgt een historische rondleiding door Amsterdam.

Christelijke reacties op de Franse Revolutie

'Het einde der tijden of een nieuw begin?' De Vereniging Het Bilderdijk Museum en de Stichting Réveil Archief organiseren een gezamenlijke studiemiddag. Sprekers: Rie-Hilje Kielman, Jeroen Koch en Peter Raedts.

ACRH Seminar: Het Bahá’í geloof en Afro-Amerikaanse emancipatie, een trans-Atlantische geschiedenis

TIJD EN PLAATS: 15.30 - 17.00 uur - VU (HG) ZAAL 11A22 In februari 1978 werd Black History Week gevierd in Wilmette, Illinois. Daar werden in de imposante Bahá’í tempel de ‘Rosey Pool Awards’ uitgereikt aan mensen die zich actief hadden ingezet om racisme te bestrijden. Opvallend is dat deze prijs was vernoemd naar een Nederlandse vrouw: vertaalster, schrijfster en docente Rosey Pool (1905-1971). Tijdens Pools vele reizen naar de VS werkte zij nauw samen met Afro-Amerikaanse schrijvers en dichters om Black History te promoten. Mede door haar contacten met de dichters Margaret Danner en Robert Hayden, beiden Bahá’í’s, bekeerde Pool zich in 1965 tot dit geloof. Tijdens deze lezing kijkt VU-promovendus Lonneke Geerlings naar de bijzondere aantrekkingskracht van het Bahá’í geloof voor Afro-Amerikanen. Het idee dat alle mensen gelijk zijn en deel uitmaken van één mensheid is een grondbeginsel van deze monotheïstische godsdienst, die steeds meer aanhangers kreeg in de twintigste eeuw. Lonneke Geerlings hoopt in 2019 haar proefschrift af te ronden over Rosey Pool. Voor deze lezing heeft Geerlings onderzoek gedaan in de National Bahá’í Archives in Wilmette, Illinois. Haar reis werd mogelijk gemaakt met een beurs van de Stichting Catharina Halkes Fonds.

100 jaar Staatkundig Gereformeerde Partij

Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de oudste politieke partij in Nederland organiseert de Guido de Brès Stichting een avondbijeenkomst, waarop een nieuw boek wordt gepresenteerd: "Mannen van Gods Woord", geredigeerd door Gerrit Voerman en Hans Vollaard, en uitgegeven door Verloren in Hilversum. Met bijdragen van Fred van Lieburg, John Exalto, Klaas van der Zwaag, Henk Post, Ron de Jong en anderen. SGP-leider Kees van der Staaij neemt het eerste exemplaar in ontvangst. Plaats en tijd: Hogeschool Driestar Educatief, Burgemeester Jamessingel 2, Gouda, inloop 19.30 uur, start 20.00 uur. Toegang gratis, aanmelding gewenst: www.sgp.nl

Gastcollege Theodor Dunkelgrün (Cambridge)

"Matthaeus Adrianus (c. 1475 - na 1521): converso, hebraïcus van Erasmus, en de eerste docent Hebreeuws in de Nederlanden". - Dit academisch jaar is het 500 jaar geleden dat het Leuvense Drietalencollege werd opgericht. Daarmee is het een half millennium sinds in de Lage Landen de Bijbel in de grondtalen aan de universiteit wordt bestudeerd. De eerste aanstelling aan dat "Collegium Trilingue", door Erasmus zelf bemiddeld, was de docent Hebreeuws, Matthaeus Adrianus, een tot het Christendom bekeerde joodse geleerde en arts van Iberische origine. De bronnen voor onze kennis van Adrianus's leven zijn zeer gebrekkig: zo zijn de datum en de plaats van zijn geboorte en sterfte nog altijd onbekend. Toch is er voldoende materiaal, o.m. in de briefwisseling van Erasmus, om een beeld te schetsen van een verontachtzaamd en mysterieus maar ontegenzeggelijk belangwekkend figuur in de geschiedenis van het Nederlandse humanisme. In deze lezing zal Dr Theodor Dunkelgrün (University of Cambridge) de overgebleven gedrukte en handschriftelijke stukken in elkaar zetten in een poging om Adrianus' plaats te herstellen aan het begin van een ononderbroken traditie van bijbelwetenschap in de Nederlanden. Tijd: 15.30 - 17.00 uur. Locatie: Hoofdgebouw Vrije Universiteit, zaal 1E-24 (PThU-zaal).

Hernhutters en de zending

Op 20 oktober 1768 werd de Grote Kerkzaal van de Zeister Broedergemeente in gebruik genomen. Het 250-jarig bestaan van de kerkzaal wordt in 2018 op verscheidene manieren gevierd. Op deze zaterdag zijn er twee lezingen (11 en 13.30 uur). Prof.dr. Jan Jongeneel, kenner van de zendingsgeschiedenis, belicht de speciale plaats die de Hernhutters in de zendingsgeschiedenis innamen en Dr. Heslie Zamuel (Paramaribo) behandelt de betekenis van het Zeister Zendingsgenootschap voor Suriname.

De Statenvertaling van de Bijbel en het Nabije Oosten

Het Vooraziatisch-Egyptisch genootschap "Ex Oriente Lux" wijdt zijn jaarvergadering aan de Statenvertaling. Het is dit jaar 400 jaar geleden dat de Synode van Dordrecht het besluit nam tot de vertaling. Gezien het karakter van EOL zal het natuurlijk gaan over de kennis van de vertalers en de kanttekeningenmakers van het oude Nabije Oosten. Sprekers: Theo Dunkelgrün, Gert van der Kooij, Fred van Lieburg en Kees-Jan van Linden. De studiedag vindt plaats van 10:30 tot 16:30 in de Trinitatiskapel (Lutherse kerk) in Dordrecht. Aanmelding is noodzakelijk!

De macht van het geschreven woord: protestanten en hun pers

Persgeschiedenis in Nederland mag op een ruime belangstelling rekenen; van de meeste grote landelijke dagbladen is de geschiedenis beschreven en via Delpher is een goudmijn aan gegevens gemakkelijk aan te boren. Met het verschijnen van Trouw. 75 jaar tegen de stroom in is nu ook de geschiedenis van deze van oorsprong protestantse verzetskrant geboekstaafd.

Boekpresentatie Domineesfabriek TUK

Graag nodigen het Historisch Documentatiecentrum en het Archief- en Documentatiecentrum, in samenwerking met de Theologische Universiteit Kampen, u uit voor de presentatie van het boek van George Harinck en Wim Berkelaar, Domineesfabriek. Geschiedenis van de Theologische Universiteit Kampen. Deze presentatie vindt plaats tijdens de alumnibijeenkomst van de TU Kampen op vrijdag 25 mei 2018. De ontvangst is vanaf 10 uur; de bijeenkomst duurt van 10.30-12.30 uur en vindt plaats in de Stadsgehoorzaal, Burgwal 84, Kampen.

ACRH Seminar: Bernlef, de dichter van de Heliand?

Bekend is het verhaal van Bernlef, de zanger van de veldslagen van de koningen, die rond 800 door de evangelieprediker Liudger van blindheid werd genezen. Van zijn werk is niets bewaard gebleven. Dat was althans de algemene mening tot in 1965 Fon Weringha de hypothese opwierp dat hij de dichter was van de Heliand, het epos over het leven van Jezus in de stijl van de voorchristelijke barden. Redbad Veenbaas (faculteit Godgeleerdheid, Vrije Universiteit Amsterdam) onderzoekt in hoeverre deze hypothese kan worden aangetoond. Tijd: 15.30 - 17.00 uur. Locatie: Hoofgebouw VU, zaal 14a33.

De kracht van het kerkgebouw

In samenwerking met de Noorderkerk organiseert Tot Heil des Volks een symposium over de kracht van het kerkgebouw. ’s Morgens is er een samenkomst in de Noorderkerk. Sprekers zijn prof. dr. Fred van Lieburg (hoogleraar religiegeschiedenis aan de VU) en dr. Paul Visser. Van Lieburg zal – met de Noorderkerk als uitgangspunt – een lezing houden over geschiedenis en gebruik van het kerkgebouw in Nederland. Visser maakt het onderwerp concreet en geeft een toelichting zijn missionaire werk in de Jordaan en de Noorderkerk als ‘Huis voor de ziel’. In de middag is er een keuzeprogramma in diverse kerken in het centrum van Amsterdam die op verschillende manieren zijn opengesteld voor het publiek.

‘Wat komen jullie hier doen?’

Symposium over 100 jaar vrouwenkiesrecht tussen geloof, politiek en samenleving, georganiseerd door: Katholiek Documentatie Centrum, Historisch Documentatie Centrum voor het Nederlands Protestantisme (Vrije Universiteit), de Faculteiten Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen en Managementswetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Religious Revivals and their Effects: Perceptions, Media and Networks in the Modern World

Following an international meeting in Greifswald (Germany) in 2015 (‘Zwischen Aufklärung und Moderne: Erweckungsbewegungen als historiographische Herausforderung’), ACRH will organise another conference in order to promote conceptual, transnational and multidisciplinary research on local revivals in their global contexts between 1780 and 1920. The conference include two days in Amsterdam and an excursion to the Herrnhut memomorial site in Zeist.. Keynote lectures will be held by Klaus Koschorske, Joachim Schiedermair and Ian Suarsana.

ACRH Seminar: religiegeschiedenis van Noord-Kennemerland

Hoofdgebouw VU, zaal 13a33, 15.30 - 17.00 uur. De in 2016 opgerichte stichting Religiegeschiedenis Noord-Kennemerland werkt aan een geïntegreerde religiegeschiedenis van Noord-Kennemerland (van Velsen tot Petten met als centrumplaats Alkmaar) van de oudste tijden tot aan het heden. De religiegeschiedenis benadert het fenomeen religie historisch en niet theologisch. Het onderzoek is wetenschappelijk maar de presentatie en vormgeving - in lespakketten, lezingen, een museumprojekt en een boek - zijn open en toegankelijk, gericht op een groot en breed publiek. In deze seminarbijeenkomst van ACRH vertelt Jurjen Vis over de opzet van dit project.

De toestand van het verleden: visies op de historicus van morgen

In 2018 bestaat de opleiding Geschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam 100 jaar. In 1918 werden Adriaan Goslinga en Aart van Schelven benoemd als de eerste hoogleraren. Vele geleerden gingen later in hun voetspoor: Arie van Deursen, Adriaan Bredero, Gerrit Schutte, Willem Frijhoff, Koen Goudriaan, om maar enkele bekende auteurs te noemen die zich bezig hielden met religiegeschiedenis. De opleiding viert het jubileum met een symposium op vrijdag 15 juni en een publieksevent op zaterdag 16 juni 2018. Op het symposium houden Joris van Eijnatten en Herman Paul een keynote lecture en zijn er parallelsessies over diverse historische deelgebieden. Bart Wallet verzorgt een workshop over religiegeschiedenis.

Geschiedenis in de politiek

De opleiding Gecshiedenis aan de Vrije Universiteit viert haar 100-jarig bestaan met publieksevent voor studenten, alumni, historici politici en andere belangstellenden. Het thema is: Geschiedenis in de politiek. Onze koning en minister-president zijn opgeleid als historicus; in het kabinet, het parlement en op veel plekken in de publieke sector vinden we vakgenoten. Doet hun historische achtergrond ertoe? Welke rol spelen historische kennis en inzichten eigenlijk in het politieke debat, de bestuurlijke praktijk of kwesties als bezinning op Nederland in Europa en de wereld? Debat met Tweede Kamerleden Roelof Bisschop, Paul van Meenen en Ronald van Raak.

250 jaar Hernhutters in Zeist

In het kader van een jubileumprogramma en een tentoonstelling '250 kerkzaal Evangelische Broedergemeente Zeist' wordt deze dag een trio van lezingen gegeven: om 11 uur Piet Visser over Hernhutters en Doopsgezinden, om 13.30 uur Jan Kees Karels over Hernhutters en gereformeerden (18e eeuw) resp. Fred van Lieburg over Hernhutters en hervormden (19e-21e eeuw.).

Protestantse mythen

Het Amsterdam Centre for the History and Heritage of Protestantism houdt een symposium over protestantse mythen. De Amerikaanse historicus Jesse Spohnholz presenteert dan zijn boek "The Convent of Wesel: The event that never was and the invention of a tradition". Jasper Vree staat stil bij de 19e-eeuwse geschiedschrijving; Mirjam van Veen spreekt over ons beeld van gereformeerde vluchtelingen; Wim Berkelaar belicht het imago van protestanten in de hedendaagse media.

Dwarsliggers in domineesland I: Immigratie

"Zijn er voor het huidige immmigratiedebat lessen te trekken uit het verleden?" Eerste bijeenkomst van een kwartet 'ateliers' rond boeiende thema's uit de rijke geschiedenis van de Waalse Kerk te Amsterdam (Walenpleintje 159). Vanavond: dr. Erika Kuijpers, universitair docent cultuurgeschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Informatie over kosten en aanmelding: www.dewaalsekerk.nl.

H.P. Scholte Sesquicentennial Conference 1868-2018

In August 2018, it will be 150 years since the death of Dutch Seceder pastor and American immigrant leader Hendrik P. Scholte (1805 -1868). His legacy is related to the Secession of 1834 in the Netherlands and is tangibly present in Pella, Iowa, where he settled in 1847 with his eight-hundred-member Dutch immigrant group. His original house is still there, and Pella is one of the most vibrant pockets of Dutch American history in the United States. The conference will focus on the history and legacy of Scholte and his community in the Netherlands and the United States. We will seek to understand the distinctive leadership of Scholte in the context of that time period, considering features like the separation of church and state, expanding mobility, democratization, and education.

1618: Paniek in de Republiek

Op 19 november 1618 verscheen een heldere komeet aan de ochtendhemel die in heel Europa voor grote paniek zorgde en in vele traktaten en pamfletten bediscussieerd werd. Wat kon deze staartster te betekenen hebben? Het jaarlijkse congres van de Werkgroep Zeventiende Eeuw is gewijd aan de grote en kleinere gebeurtenissen in 1618 in de Republiek en de Zuidelijke Nederlanden in hun internationale politieke en culturele context.

Neo-Calvinism and Europe: Religion, Nation, Culture

5th European Conference on Neo-Calvinism Leuven, Belgium, 29-31 August 2018 The conference organisers would be pleased to receive proposals for short papers that address issues related to Neo-Calvinism and Europe: Religion, Nation, Culture. Proposals must be approximately 200 words, and should be sent to gharinck@tukampen.nl by 1 April 2018.

Vergaderen, Verbitteren, Verzoenen

Tijdens de herdenking 400 jaar Dordtse Synode wordt door de Vereniging Oud-Dordrecht, samen met Vereniging van Vrienden van de Grote Kerk, een lezing georganiseerd in de Grote Kerk, die gehouden zal worden door prof.dr. Judith Pollmann, hoogleraar geschiedenis aan de Universiteit Leiden. De Synode van Dordrecht werd bijeengeroepen om een kerkelijk geschil op te lossen dat Nederlanders tussen 1610-1618 tot op het bot verdeeld had en het land aan de rand van een burgeroorlog had gebracht. Buren stonden tegenover elkaar, samenzweringstheorieën floreerden, en demonisering en haatzaaierij waren ook in de pers schering en inslag. Hoe had een theologisch conflict zo hoog kunnen oplopen? Wat deed de Synode om dat conflict te bezweren? En wat was de impact van de Synode op de samenleving? Deze lezing zal op deze vragen ingaan en zo laten zien hoe belangrijk de Synode werd voor de Geschiedenis van Nederland in de Gouden Eeuw. Ontvangst 19.30 uur. Aanvang 20.00 uur.

Promotie op W.A. Visser 't Hooft

Op 5 september, 11.45 uur, hoopt Jurjen Zeilstra te promoveren op het proefschrift 'Visser 't Hooft: een leven voor de oecumene, 1900-1985'. De promotie vindt plaats in de aula van de Vrije Universiteit (hoofgebouw De Boelelaan 1105) en is vrij toegankelijk. Aanmelding is niet nodig. Zie op de agenda van deze site ook het ACRH-symposium over deze nieuwe biografie, dat plaatsvindt op vrijdag 28 september aan de VU.

Synod of Dort Commemorative Conference

Conference on the Synod of Dordrecht (1618-1619), organised by the H. Henry Meeter Center for Calvin Studies, Calvin Theological Seminary, Western Theological Seminary, the Christian Reformed Church in North America, and the Calvin College Seminars in Christian Scholarship.

Nederlandse zendingsgeschiedenis

Twee jaar geleden publiceerde Jan Jongeneel, emeritus hoogleraar missiologie aan de Universiteit Utrecht, het eerste deel van zijn standaardwerk "Nederlandse zendingsgeschiedenis: ontmoeting van protestantse christenen met andere godsdiensten en geloven (1601-1917)". Onlangs voltooide hij het tweede deel over de periode 1917 tot heden. Uitgeverij Boekencentrum presenteert dit boek tijdens een bijeenkomst in de Oude Dorpskerk in Bunnik, waarbij Fred van Lieburg, hoogleraar religiegeschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam, een lezing houdt. De bijeenkomst begint om 15.15 uur.

Het einde nabij? Het apostolische Werk in de 19e eeuw

In 2017 promoveerde Rie-Hilje Kielman te Leiden op het proefschrift: "In het laatste der dagen. Eindtijdverwachting in Nederland op de drempel van de moderne tijd (1790-1880)". Naar aanleiding hiervan organiseert de Van Oosbreestichting een symposium over het werk van het Apostolisch Genootschap in Nederland in de negentiende eeuw. Naast lezingen zijn er muzikale bijdragen en een forumdiscussie, terwijl er ook een kleine tentoonstelling van archivalia over het apostolische Werk te zien zal zijn.

Dwarsliggers in domineesland II: Gezag en verzet

"Wat motiveert verzet? Tijdens ‘De Opstand’ was dat vrijheid of religie. Wat is het nu?" Tweede bijeenkomst van een kwartet 'ateliers' rond boeiende thema's uit de rijke geschiedenis van de Waalse Kerk te Amsterdam (Walenpleintje 159). Vanavond: Nelleke Noordervliet. Informatie over kosten en aanmelding: www.dewaalsekerk.nl.

Symposium W.A. Visser 't Hooft

Het ACRH organiseert in samenwerking met de Stichting Biografie Dr. W.A. Visser ’t Hooft een symposium naar aanleiding van de verschijning van de promotie (op 5 september, 11.45 aan de VU) van Jurjen Zeilstra op een biografie van deze belangrijke figuur in de recente geschiedenis van het wereldchristendom. De titel van het symposium luidt: "De kaarten op de kerk gezet: Visser ‘t Hooft en de oecumenische beweging in de twintigste eeuw". Download het programma! Toegang gratis, aanmelden via info@acrh.eu.

Dordtse Synode en Zeeland

De Stichting Studie der Nadere Reformatie organiseert in samenwerking met de Zeeuwse stichting StoKosmos haar najaarscongres over de rol van de provincie Zeeland in de Synode van Dordrecht (1618-1619). Het was deze provincie die in de Staten-Generaal aankaartte dat het uitschrijven van een nationale synode onvermijdelijk was geworden om de twisten tijdens het Twaalfjarig Bestand te kunnen beëindigen. Het congres vindt plaats in de Gasthuiskerk, Havenplein 17, Zierikzee (anders dan in de folder staat, download information).

ACRH Seminar - Abraham Kuyper: journalist onder de journalisten

Elke eerste dinsdag van de maand, 15.30-17.00 uur, hoofdgebouw VU. Deze keer: 2 oktober, zaal 11A-22, Johan Snel over 'Abraham Kuyper, journalist onder de journalisten’. Praktisch zijn hele werkzame leven is Abraham Kuyper (1837-1920) actief als journalist. Waarom het jonge journalistengilde hem als aanvoerder en ‘de grootste’ beschouwt, is echter een goed bewaard geheim. Ook nieuw is Kuypers uitgesproken visie op de nieuwe professie: een eigen normatieve theorie die hij baseert op al even radicale opvattingen over de vrijheid van meningsuiting. Nergens, kortom, is Kuypers pluralisme zo uitgesproken als in de journalistiek. Johan Snel (buitenpromovendus Geschiedenis, VU) onderzoekt de journalistiek van Kuyper met het oog op het Kuyperjaar 2020.

HBCRET: Dordt in context

Het Herman Bavinck Center for Reformed and Evangelical Theology aan de Vrije Universiteit organiseert een bespreking van de nieuwe publicatie van Gijsbert van den Brink. Het betreft een boek over de synode van Dordrecht (1618-1619), geschreven in het kader van het jubileum daarvan. Het boek (Dordt in context) beoogt in kort bestek de Dordtse Leerregels te plaatsen in de uiteenlopende historische en theologische contexten van waaruit deze begrepen willen worden. Vragen zijn o.a.: zijn de leerregels representatief voor de gereformeerde traditie of zijn ze veeleer ‘katholiek’? Was Arminius echt zo’n ketter of laten hedendaagse ‘arminians’ zien dat dat best meevalt? En zijn de Leerregels eigenlijk bijbels? Enkele collega’s zullen een reactie geven, waarna een plenaire bespreking volgt. Meer informatie over programma, entree, aanmelding, tijd en locatie in de flyer die hieronder kan worden gedownload.

Dwarsliggers in domineesland III: Grote geesten, krappe marges

"Is het opleggen van beperkingen aan de vrije gedachte en het vrije woord van alle tijden en van alle culturen?” Derde bijeenkomst van een kwartet 'ateliers' rond boeiende thema's uit de rijke geschiedenis van de Waalse Kerk te Amsterdam (Walenpleintje 159). Vanavond: prof.dr. Henk van Nierop, emeritus hoogleraar vroegmoderne geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Informatie over kosten en aanmelding: www.dewaalsekerk.nl.

Biblebelt netwerkdag over reformatorisch populisme

De zesde studiedag van het Dutch Bible Belt Network wordt georganiseerd in samenwerking met de Guido de Brès Stichting ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Staatkundig Gereformeerde Partij. Het onderwerp is actueel: zijn bevindelijk gereformeerden een tikkeltje populistisch, zoals Mark Rutte zich eens openlijk afvroeg? Sprekers zijn o.a. André Krouwel (VU Kieskompas), Ernst van den Hemel (Meertens Instituut) en Peter Achterberg (KU Leuven). Zij werken ook mee aan de bundel in de Biblebelt Studies, die op deze dag zal worden gepresenteerd (onder redactie van Koos-jan de Jager). De Tweede Biblebelt Lezing wordt gehouden door Mr. Dirk Vergunst.

ACRH Seminar: The Finnish Bible Belt

15.30 uur, zaal 11a24: Onderzoekspresentatie van Jakob Dahlbacka, fellow bij CLUE+ voor het project 'European Bible Belts'.

No square inch: Abraham Kuyper, Politics and Religion in Modern Society

De afdeling Neerlandistiek van de Károli Gáspár Uiversiteit organiseert in samenwerking met de Vrije Universiteit (Amsterdam) een internationale conferentie over het belang van Abraham Kuyper in de huidige tijd. Voor Hongarije en de emancipatie van de Hongaarse protestanten heeft Kuyper, samen met aan zijn gedachtegoed verwante theologen – vooral Jenő Sebestyén - , veel betekend.

Studiedag Réveil Archief: moderne slavernij

De tweejaarlijkse studiedag van de Stichting Réveil Archief is deze keer gewijd aan het thema 'moderne slavernij'. In diverse lezingen - te beginnen met een wetenschappelijke inleiding door Susan Legêne, hoogleraar politieke geschiedenis Vrije Universiteit - zal een lijn worden getrokken vanuit de anti-slavernij-opvattingen én praktische initiatieven naar de actuele vormen van dwangarbeid, uitbuiting en mensenhandel. Locatie is de Grote Kerkzaal van de Evangelische Broedergemeente in Zeist, die herinnert aan de historische relatie tussen de Hernhutters en de Réveil-beweging. Een rondleiding is in het programma opgenomen. Aanvang 13.00 uur. Download het programma!

International conference on Synod of Dort (1618-1619)

On November 14-16, 2018, an international conference will be organised in Dordrecht on: The International Synod of Dort (1618-1619) Contents, Contexts, and Effects, 17th – 21th Centuries. - Download the programme!

Dag van de Nederlandse Kerkgeschiedenis

De jaarlijkse Dag van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis is dit jaar gewijd aan de 400ste verjaardag van de Dordtse Synode (1618-1619). Anders dan vele herdenkingsbijeenkomsten, waarin vaak de Dordtse Leerregels, de Dordtse Kerkorde en de Statenvertaling aan de orde komen, wil de VNK zich richten op de lokale kerkelijke spanningen. Voor een aantal steden en dorpen zal worden belicht wat voor problemen er waren, welke rol predikanten en gemeenteleden speelden, en hoe de zaken in 1619 afliepen. Paul Abels zal de korte casestudies van een slotbeschouwing voorzien. Het symposium vindt plaats in het Dordrechts Museum, waar dan ook de nieuwe tentoonstelling 'Werk, bid en bewonder: een nieuwe kijk op calvinisme en kunst' kan worden bezichtigd.

Gereformeerd protestantisme Nederland-Duitsland

Het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme/VU, het Gesellschaft für die Geschichte des reformierten Protestantismus, de Johannes a Lasco Bibliothek Emden en het Archief- en Documentatiecentrum Kampen/Theologische Universiteit organiseren in 2018 een Nederlands-Duitse conferentie te Wuppertal. Het thema van de conferentie betreft verbindingen, wederzijdse percepties en reacties binnen het gereformeerde protestantisme in Nederland en Duitsland in de twintigste eeuw. Zo mogelijk wordt op elk thema een Duitse en een Nederlandse visie geboden.

Religion, magic and medicine

Farewell conference in honour of Dr. Hans de Waardt, lecturer in Early Modern History at VU University Amsterdam. Invited speakers: Willem Frijhoff, Wolfgang Behringer, Eddy Houwaart, Rita Voltmer and Gary Waite.

Dwarsliggers in domineesland IV: God, Nederland en Oranje

"Is het opleggen van beperkingen aan de vrije gedachte en het vrije woord van alle tijden en van alle culturen?” Laatste bijeenkomst van een kwartet 'ateliers' rond boeiende thema's uit de rijke geschiedenis van de Waalse Kerk te Amsterdam (Walenpleintje 159). Vanavond: dr. Jeroen Koch, universitair hoofddocent geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Informatie over kosten en aanmelding: www.dewaalsekerk.nl.

Van Campus tot Kenniskwartier: De VU en de Zuidas in verleden, heden en toekomst

Herkent u het kerkgebouw op de afbeelding hiernaast? Achter die betonnen muren bevindt zich de kerkzaal van de Vrije Universiteit, boven de vijftiende verdieping van het hoofdgebouw aan de Amsterdamse De Boelelaan. Daarbovenuit rijst het carillon, het hoogste punt van de VU-campus te midden van de veel hogere kantoorgebouwen op de Zuidas. Vanaf dit verhoogde dak verspreiden zich regelmatig, dwars door het geraas van trams en vliegtuigen heen, verheven klanken, waardoor moderne mensen zich voor even op het marktplein van een middeleeuws stadje wanen. Over die campus gaat een congres dat we hier als partner in CLUE+ graag aankondigen.

George Harinck en het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (HDC)

Het HDC van de Vrije Universiteit organiseert een symposium ter gelegenheid van het afscheid van George Harinck, die meer dan dertig jaar aan dit centrum heeft gewerkt, eerst als wetenschappelijk medewerker en van 2003 t/m 2017 als directeur. In al die jaren heeft hij een reeks van activiteiten ontplooid, zoals het maken van tentoonstellingen, het schrijven en bezorgen van boeken en het organiseren van symposia en studiedagen. Sprekers: Bart Wallet, René van Woudenberg en Kees van der Kooi. Auditorium VU, 15-17 uur.

Homo Sacer: Jaarcongres KNHG

Het jaarcongres 2018 van het Koninklijk Nederlands Historisch Genootschap is gewijd aan taboes en stiltes in de geschiedschrijving. De eerste sessie ligt op het terrein van de religiegeschiedenis en gaat over: "Homo sacer. Uitsluiting en taboe, heilig versus onheilig in de geschiedenis". Deze sessie wordt (in)geleid door ACRH-coördinator Bart Wallet. De locatie is toepasselijk: de Haarlemse doopsgezinde schuilkerk De Grote Vermaning uit 1683. Download het programma en raadpleeg voor aanmeldingsinformatie: www.knhg.nl.

Religie en koloniale geschiedenis

Museum Bronbeek, het Katholiek Documentatie Centrum (Radboud Universteit Nijmegen) en het Historisch Documentatie Centrum voor het Nederlands Protestantisme (Vrije Universiteit Amsterdam) beleggen een studiemiddag over de structurele verwevenheid van de kerken, zendings- en missieposten met de (koloniale) overheid in Indonesië. De aanleiding voor deze bijeenkomst is de verschijning van de bundel van Marleen van den Berg en George Harinck (red.), Voor de geest en het moreel van de troepen (Uitgeverij Verloren 2018), over de kerken en de Indonesische kwestie (1945-1950). Het doel van de studiemiddag is om een brug te slaan tussen religiegeschiedenis en koloniale geschiedenis.

ACRH Seminar: Janet van der Meulen

15.30 uur, zaal 15A37: "De hoogste hemel herzien: Een repliek van over de Alpen op het slot van Dantes Commedia." Een Frans gedicht uit 1319, waarin ook de graaf van Holland figureert, doet vermoeden dat Dantes bijtende Commedia – over zijn ontmoeting met schimmen in de hel, op de louteringsberg en in het paradijs – al direct en nog bij Dantes leven († 1321) ook ver buiten Italië gehoor vond. En dus niet, zoals doorgaans aangenomen, pas in de late 14e eeuw. Dat is ook precies wat de Italiaanse dichter zal hebben beoogd. Dát zijn gifpijlen pijnlijk doel troffen, in Parijs en in de Lage Landen, verraadt de inhoud van het Franse droomgedicht. Op het eerste gezicht hebben we van doen met een pamflet gericht tot de recalcitrante Vlaamse graaf. Maar bij nadere beschouwing blijkt het ook een correctie op de, voor zijn tegenstanders onacceptabele, wijze waarop Dante de hoogste hemel had ingericht.

Presentatie Jaarboek: 100 jaar Pacificatie 1917-2017

Graag nodigen het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme en de redactie van het Jaarboek voor geschiedenis van het Nederlands Protestantisme u uit voor de presentatie van het nieuwe jaarboek, "Een christelijk-liberale synthese". 100 jaar Pacificatie 1917-2017, geredigeerd door George Harinck, Alexander van Kessel en Hans Krabbendam.

Nieuw deel in Verzameld Werk van A.A. van Ruler

Arnold Albert van Ruler (1908-1970), hoogleraar in Utrecht namens de Nederlandse Hervormde Kerk, was een invloedrijk theoloog die nog velen inspireert. In een langlopend project wordt zijn verzameld werk ontsloten en uitgegeven. De redactie nodigt belangstellenden uit voor de presentatie van deel 5B, waarin Van Rulers geschriften over kerkbestuur zijn gebundeld. Ze gaan over kerkrecht en ambt in het algemeen en over de totstandkoming van de Hervormde Kerkorde van 1951 in het bijzonder. Boekpresentatie. Plaats en tijd: Diependaalse Kerk, Hilversum, vrijdag 14 december 2018, 14-16 uur.

Religious Polemics and Ritual Dynamics in Hellenistic Times and Late Antiquity: four PhD projects

ACRH Seminar, Tuesday 8 January, 2019, 15:30 - 17:00 hours, ROOM HG-14A40 Cindy Meijer (Amsterdam): ‘Prophecy and Power: Predictive Texts and Politics in the Hellenistic Near East’ - Maya Goldberg (Amsterdam), ‘The Place of Theodore of Mopsuestia in the Anonymous Commentary Preserved in MS (olim) Diyarbakir 22’ - Cor Hoogerwerf (Amsterdam), ‘Fourth-century polemics in a ninth-century source: Provenance and context of Isho'dad of Merv's refutation of allegorical interpretation of the Bible’ - Mark Beumer (Tilburg), ‘Temple Sleep: A Close Encounter of Ritual Dynamics? A Short Historiographic Exploration’

VNK wintervergadering: Religie & Verlichting

------- Hoofdgebouw Vrije Universiteit, zaal 8 A 33 ------- 10.00 Inloop (met koffie en thee) 10.30 Prof. dr. Henk van den Belt: Opening 'Geschiedenis en dogmatiek' 10.45 Dr. Jan Wim Buisman 11.30 Prof. dr. Eric Jorink 12.15 Discussie over beide lezingen 12.45 Korte presentaties lopend onderzoek (max. 3x 5 minuten) 13.00 Lunch (aangeboden door de VNK) ------- Aanmelding: info@acrh.eu Vanaf 14.00 uur: historisch-actueel symposium: Exite! Eruit! 400 jaar Synode & Remonstrantse Broederschap Zie de afzonderlijke aankondiging op deze site.

Exite! Eruit! 400 jaar Dordtse Synode & Remonstrantse Broederschap

Op 14 januari 2019 is het precies 400 jaar geleden dat de remonstranten uit de Dordtse Synode werden gezonden. Als gevolg van de veroordeling van het arminianisme ontstond in 1619 de Remonstrantse Broederschap, die haar vierde eeuwfeest in de loop van 2019 met tal van activiteiten zal vieren. Bij wijze van aftrap organiseert ACRH in samenwerking met het Remonstrants Seminarium aan de VU een bijeenkomst, waarbij tevens een kleine tentoonstelling wordt geopend bij de Universiteitsbibliotheek van de VU. Plaats: VU Agorazaal 2.Tijd: 14.00-16.00. Download hieronder het volledige programma.

John Exalto: Veluwse vroomheid en het ontstaan van de Biblebelt

De Veluwe is in religieus opzicht synoniem met orthodox geloof en bevindelijke vroomheid. De Biblebelt is er met haar fonkelnieuwe kerkgebouwen meer present dan ooit tevoren. In deze lezing wordt de Veluwse vroomheid en het ontstaan van de Biblebelt belicht aan de hand van de geschiedenis van de zogenaamde conventikels of gezelschappen. Deze informele religieuze bijeenkomsten onder leiding van een lekentheoloog hebben een belangrijk stempel gedrukt op de ontwikkeling van kerk en geloof op de Veluwe. Gezagsdragers in kerk en staat waren er niet van gecharmeerd, maar de conventikels hebben steeds weer hun betekenis gehad, van de Nijkerkse beroeringen tot de Velpse kwekerij van Siebelink. En Harderwijk? Dat hoort u op 15 januari.

God in de rimboe. De rol van religie in de Indonesische oorlog, 1945-1950 (Koos-jan de Jager)

ACRH Seminar: dinsdag 5 februari 2019, 15.30-17.00 uur, ZAAL HG-14A40 Tussen 1945 en 1950 vochten zo’n 220.000 militairen aan Nederlandse zijde een strijd tegen Indonesische nationalisten. Velen van hen vonden steun en troost in hun godsdienstige overtuiging, daarbij ondersteund door de geestelijke verzorgers en de kerken in Nederland. Dit project onderzoekt de centrale rol die religie speelde in de oorlog vanuit het perspectief van de kerken, het leger en de militairen. De nadruk ligt hierbij op de godsdienstige ervaringen en praktijken van Nederlandse militairen tijdens de oorlog. Welke invloed hadden godsdienstige overtuigingen op de oorlog? En andersom: welke rol speelde de Indonesische oorlog in de Nederlandse religiegeschiedenis?

Van papier naar pixel: de transitie van kerkelijk archiefbeheer

Studiedag voor kerkenraadsleden en vrijwilligers die zich bezighouden met het archief van hun gemeente, leden van kerkelijke commissies en landelijke kerkelijke besturen. Hoe bewaar ik mijn papieren archief? Waar kan ik terecht met vragen over digitalisering en privacy? Hoe ga ik om met mijn digitale kerkarchief? Dit zijn vragen die in veel kerkelijke gemeenten aan de orde zijn. De studiedag Van papier naar pixel is bedoeld om op die vragen een antwoord te helpen vinden. Daarvoor zijn deskundigen aanwezig op het gebied van de kerkelijke archivering.

George Harinck: De domineesfabriek

De theologische Universiteit en Hogeschool van Kampen heeft veel predikanten geleverd die werden beroepen op de Veluwe. De Theologische Universiteit is in 1854 gesticht door gereformeerde kerken. Deze school begint als een opleiding dwars tegen de culturele trend in. Ze staat vrij van het overige hoger onderwijs waar de overheid zorg voor draagt. Wat betekende de kerkelijke rol van deze instelling voor haar functioneren? Concurrentie, verwetenschappelijking, juridische erkenning, cultuurkritiek, democratisering, kerkscheuringen, internationalisering en de mondigheid van kerkleden trokken hun spoor in de turbulente geschiedenis van de Theologische Universiteit te Kampen.

Gedeelde vroomheid

De Vrije Universiteit en de Rijksuniversiteit Groningen organiseren in samenwerking met de Stichting Tot Gedachtenis en Museum Catharijneconvent een symposium over de ontwikkelingen in het MeMO-project (Medieval Memoria Online: https://memo.hum.uu.nl) en het belang van MeMo als onderzoeksinstrument in (inter)nationaal perspectief.

De Allesomvattende Onderwijsleer van Comenius

Symposium over de Allesomvattende Onderwijsleer van Jan Amos Comenius n.a.v. de nieuwe editie, bezorgd door prof. dr. H.E.S. Woldring Organisatie: Comeniusmuseum, Vrije Universiteit afdeling Pedagogische Wetenschappen, BNVGOO Sprekers: Luc Panhuysen, Willem Koops, Henri Krop, John Exalto, Henk Woldring

ACRH Seminar: #metoo in the Bible (Faustina Doufikar-Aerts)

ACRH Seminar, 15.30-17.00 uur, ZAAL 14A40 The Biblical Story of Susanna and the Elders or ‘the virtuous lady motif’ has always appealed to the imagination of audiences. It was portrayed in Roman catacombs, in medieval illuminated Bibles and became popular in the representations of painters like Rembrandt, Tintoretto, and Van Orley. It inspired baroque composers like Händel. In the past century research and criticism – predominantly from the field of theology, literature and gender studies – highlighted the origin and relationship of the Susanna story in the Septuagint and Theodotion. So far, little attention has been paid to other testimonies of ‘Susanna’ in a non-biblical context, as preserved in the traditions of the Samaritans, Shi’ite and Sunnite Muslims, Copts and Ethiopian Jews, which were handed down in Arabic, Persian and Ge‘ez. On the one hand the novelistic character of the Susanna story reveals that the conditions – such as dramatic turns and an appealing plot – are essential for the heroine’s survival, literally as well as literarily. The role of Daniel and the subtle, but spectacular dénouement, which complies with the Aristotelian anagnorisis, shows how the name of a tree can make the difference of a life! On the other hand, what does ‘Susanna’ expose us in the light of #Metoo in retrospective?

Kind buiten beeld: het vervaagde verleden van de naoorlogse jeugdzorg

De geschiedenis van de naoorlogse jeugdzorg beslaat inmiddels bijna driekwart eeuw. Juist over dit recente verleden zijn we slecht geïnformeerd. Het verleden is vervaagd en daardoor is het kind buiten beeld geraakt. Op 8 maart a.s. vindt over deze thematiek een symposium plaats waarvoor u van harte bent uitgenodigd. Tijdens dit symposium over de naoorlogse jeugdzorg worden perspectieven gepresenteerd voor nieuw historisch onderzoek. Welke benaderingen en bronnen kunnen ondanks het vervaagde verleden ons beeld verscherpen met een focus op het kind dat buiten beeld is geraakt? Nadere informatie over het programma en deelname (gratis, aanmelden verplicht) treft u in de bijlage aan.

Pious radicals? Strong religion and politics in modern Europe

Final conference NWO internationalisation project 'European Bible Belts: strong religion, social cohesion, and cultural integration'. Download Call for Papers below, or contact Fred van Lieburg, f.a.van.lieburg@vu.nl.

Kip of ei? Het RD en bevindelijk gereformeerden (Christoph van den Belt)

ACRH Seminar, dinsdag 2 april 2019, 15.30-17.00 uur, ZAAL 14A28. Vanaf 1 april 1971 verschijnt het Reformatorisch Dagblad (RD), een krant voor en door bevindelijk gereformeerden. Dit dagblad heeft onmiskenbaar een belangrijke rol gespeeld in de zichtbaarheid en het groepsgevoel van bevindelijk gereformeerden. Maar in hoeverre staat dit dagblad aan de wieg van deze groep? Het ontstaan van bevindelijk gereformeerde kerkverbanden gaat terug op de negentiende eeuw. In het begin van de twintigste eeuw ziet een eigen politieke partij het levenslicht en in de jaren zestig komt een reformatorische krant van de grond. Markeert de oprichting van het RD een volgend stadium in de groepsontwikkeling of ontstaat de groep dan pas echt? Is het RD de kip en zijn de bevindelijk gereformeerden het ei?

Kerkenkaart en religieus erfgoed

In 2018 promoveerde Herman Wesselink op het proefschrift 'Een sterke toren in het midden der stad. Verleden, heden en toekomst van bedreigde Nederlandse kerkgebouwen'. Onderdeel vormde de totstandkoming van een database van Nederlandse kerkgebouwen uit de periode 1800-1970. In samenwerking met de Universiteitsbibliotheek werd tevens een interactieve Kerkenkaart gemaakt als visualisatie van de door Wesselink verzamelde gegevens. ACRH & UBVU organiseren een symposium waarin deze kaart wordt gepresenteerd aan het publiek. Tot de sprekers behoren beleidsmakers op het gebied van religieus erfgoed van de gemeenten Amsterdam en Amstelveen.

ACRH Seminar: Tussen vernieuwing en onthechting Conflicten rondom het heilig Sacrament, c.1540–1560 (Jos de Weerd)

ACRH Seminar, 15.30-17.00 uur, ZAAL 14A28 Het Sacrament van het Lichaam van Jezus Christus (de gewijde Hostie) vormde aan het begin van de zestiende eeuw het middelpunt van de liturgie, maar werd steeds vaker geminacht. ‘God is niet meer op aarde, maar in de hemel’, zo luidde steeds vaker de nieuwe leus. Wat dreef mensen ertoe om zulke risicovolle uitspraken te doen, en wat vertellen ze ons over het karakter van opkomende reformaties? Deze bijdrage gaat over religieuze veranderingen in een periode vol grijstinten, waarin het met de godsdienst nog alle kanten op kon gaan.

The Theology of Dort (1618-1619)

Theological scholars at TU Apeldoorn, Hersteld Hervormd Seminarium VU Amsterdam, and RU Groningen, will organise an international conference on The Theology of Dort (1618–1619): Confessional Consolidation, Conflictual Contexts, and Continuing Consequences, to be held in Groningen on May 8–9, 2019.

Revivalism => Secularism

Conference about the influence of 19th / 20th century Revivalism on 20th / 21st century Secularisation ACRH & Amsterdam Centre for the Study of Lived Religion (http://www.livedreligion.org/ ) Speakers include Stefan Gelfgren (Umea University)

Boekpresentatie 'Synodestad: Dordrecht 1618-1619'

Het boek van Fred van Lieburg over de lokale en politieke aspecten van de Synode van Dordrecht wordt gepresenteerd tijdens de afsluitende avond van de 'Ode aan de Synode' in de Grote Kerk van Dordrecht. Het eerste exemplaar wordt aangeboden aan Jaap Smit, theoloog en Commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Bert Brouwenstijn van het VU-instituut CLUE+ toont zijn digitale reconstructie van de Kloveniersdoelen in Dordrecht, waar de synode in 1618 en 1619 gehouden werd.

Mr. H. Bos-lezing: Medisch leesmuseum 2.0: Het fysieke boek in medisch-historisch onderwijs en onderzoek

Prof. dr. Mart van Lieburg, emeritus-hoogleraar medische geschiedenis aan vier Nederlandse universiteiten, zal de mr. H. Boslezing uitspreken. Mr. H. Bos was een groot aantal jaren een van de directeuren van de Vrije Universiteit en heeft een groot deel van zijn imposante bibliotheek nagelaten aan de universiteit waaraan hij zijn hart had verpand. Prof. van Lieburg zal spreken over het belang van het boek in een wereld die steeds meer digitaal wordt. Als er iemand recht van spreken heeft over het fysieke boek, dan is het prof. Van Lieburg: op het industrieterrein op Urk beheert hij vier loodsen, waarin een unieke hoeveelheid boeken over medische geschiedenis liggen opgeslagen, die gesorteerd en toegankelijk worden gemaakt door Van Lieburg zelf en door een aantal medewerkers, merendeels afkomstig uit de medische professie. --- Tijd: ontvangst 14.30 uur, lezing 15 uur. Locatie: Vrije Universiteit, 1E24, PThU zaal. --- Iedereen is welkom, de toegang is vrij. Aanmelding voor de lezing kan voor woensdag 8 mei via w.berkelaar@vu.nl.

The return of religion? Towards a new agenda for the history of religion in Belgium and The Netherlands

The first Trajecta Congress wants to gather historians of religion focusing on the Low Countries from the 19th century onwards and challenge them to question and discuss their methods, theories, topics and perspectives.

ACRH Seminar: De terugkeer en migratie van Nederlandse gereformeerde ballingen uit het Rijnland naar de Nederlanden, 1560-1610 (Silke Muylaert)

Doorheen de tweede helft van de zestiende eeuw ontvluchtten duizenden mensen de Nederlanden omwille van kettervervolgingen en de Opstand. De vluchtelingen die gereformeerde sympathieën hadden, konden in verschillende steden in Engeland en het Heilige Roomse Rijk terecht bij de vreemdelingenkerken. In de literatuur wordt vaak een beeld geschapen van ‘radicalisering’ in deze kerken. Een deel van hen keerde terug naar of migreerde naar de Noordelijke Nederlanden vanaf de jaren 1570. Silke Muylaert houdt zich momenteel bezig met postdoctoraal onderzoek naar consistorieleden uit de vreemdelingenkerken in het Rijnland als deel van een groter onderzoeksproject omtrent bannelingen in het Duitse Rijnland. Ze presenteert voorlopige bevindingen over de bijdrage van de teruggekeerde consistorieleden aan de vorming van nieuwe gereformeerde kerken in de noordelijke Nederlanden. Dinsdag 4 juni, 15.30 - 17.00 uur, ZAAL HG-14A28

Afscheidssymposium Erik de Boer

De faculteit Religie & Theologie, de Stichting leerstoel Geschiedenis der Reformatie en het Herman Bavinck Center for Reformed and Evangelical Theology nodigen u van harte uit het afscheidssymposium bij te wonen waarin een boek van de leerstoelhouder (2008-2018), dr. Erik A. de Boer, wordt gepresenteerd met de volgende titel: De macht van de minderheid. Het remonstrantisme in Kampen in de spiegel van de nationale synode te Dordrecht (1618-1619). Dr. Tjaard Barnard, dr. Aza Goudriaan en drs. Christiaan Ravensbergen zullen vanuit hun specialisme een eerste lezersreactie geven. Dit symposium markeert de afronding van een periode van achttien jaar waarin de leerstoel Geschiedenis der Reformatie aan de Vrije Universiteit Amsterdam gevestigd was. De bijzondere leerstoel werd eerder bezet door dr. Wim Balke (2001-2003) en dr. Wim Janse (2003-2008). 10.00 uur ontvangst in Agorazaal 1 10.30-12.30 uur, symposium.

Boekpresentatie 'Gelovigen, dominees en geleerden'

Op initiatief van de Fryske Akademy in Leeuwarden verschijnt een bundel artikelen van wijlen Wiebe Bergsma onder de titel Gelovigen, dominees en geleerden. Opstellen over Friese en Nederlandse geschiedenis in de vroegmoderne tijd.

Boekpresentatie 'De hemelvorser'

Religion and Nationalism

The Max Planck Institute for the Study of Religious and Ethnic Diversity (Göttingen) will organise a farewell conference for Professor Peter van der Veer at Utrecht University. Speakers include Susan Legêne, Peter van Rooden, and Oskar Verkaaik.

Vrouwen en Migratie: Verhalen door de eeuwen heen

Het Amsterdam Centre for the History and Heritage of Protestantism (Faculteit Religie en Theologie VU) organiseert een studiemiddag over de ervaring van vrouwelijke migranten in het verleden. Daniel Fogt vertelt ons over gereformeerde vrouwen in ballingschap in zestiende-eeuws Keulen, waarna Nicholas Terpstra een algemeen beeld zal schetsen over vrouwen en religieuze migratie in de vroegmoderne tijd. Craig Harline brengt ons naar de moderne tijd met zijn relaas over de transatlantische migratie van een Vlaams gezin, terwijl Els Kloek ons verhaalt over migrantes in het kader van haar project over 1001 vrouwen. Tussendoor lezen we ook getuigenissen van zestiende-eeuwse vrouwelijke vluchtelingen. Aanvang: 14 uur. Locatie: 3D@VU (WN-G095). Aanmelden bij Silke Muylaert: s.muylaert@vu.nl

Dynamics in the international reception of the Reformation

Although the start of Luther’s Reformation movement can be linked to a restricted area, Reformation soon became an international phenomenon. In this international symposium six scholars will highlight three different international dynamics of the (early) Reformation period: 1. the interest of Christian scholars in Jewish translations of and commentaries on the Old Testament 2. the Reformation in the Netherlands and its multi-religious context 3. a fresh look at central matters of doctrine.

Tentoonstelling over Biblebelt in Catharijneconvent

Ga deze zomer mee op reis naar de Nederlandse Biblebelt, een gebied waar veel reformatorische christenen wonen. Kom naar de tentoonstelling Bij ons in de Biblebelt en ontdek het reformatorische deel van Nederland dat sinds de jaren zestig pas goed zichtbaar is geworden. De opening vindt plaats om 17.00 uur in Museum Catharijneconvent. De inloop is vanaf 16.45 uur. Aansluitend kunt u tot 20.00 uur de tentoonstelling bezoeken en het glas heffen. Aanmelding via info@catharijneconvent.nl o.v.v. naam, telefoonnummer en indien van toepassing de naam van uw organisatie of bedrijf. De tentoonstelling is open voor publiek van 7 juli t/m 22 september 2019.

Boekpresentatie: Isho'dad van Merw's commentaar op het Johannes-evangelie

ACRH en Uitgeverij Peeters te Leuven nodigen u van harte uit voor de feestelijke presentatie van twee uitgaven binnen de series van het Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium. Dr. Johan D. Hofstra verzorgde een nieuwe wetenschappelijke editie van het commentaar op het Evangelie van Johannes door Isho‘dad van Merw, bisschop van de Oost Syrische Kerk in Chedatta omstreeks 850. Zijn bijbelcommentaren behoren tot de meest belangrijke en uitgebreide exegetische verzamelingen binnen de Oost Syrische Kerk.

Herman Bavincks Gereformeerde ethiek

Het Neo-Calvinism Research Institute (NRI) en het Archief- en Documentatiecentrum (ADC) van de Theologische Universiteit Kampen organiseren een internationale conferentie ter gelegenheid van de verschijning van de Gereformeerde ethiek van Herman Bavinck. Van het manuscript (bewaard in het Historisch Documentatiecentrum van de VU) verschijnt een door Dirk van Keulen geannoteerde uitgave, terwijl meteen het eerste deel van de Engelse vertaling van dit belangrijke werk van Bavinck wordt gepresenteerd. N.B. op woensdagavond 18 september 2019 – de avond voorafgaand aan de conferentie – zal Craig Bartholomew (Tyndale House, Cambridge) de jaarlijkse Bavinck-lezing houden in de aula van de universiteit. Ook deze zal lezing zal gewijd zijn aan Bavincks Gereformeerde ethiek.

Remonstranten in Antwerpen 1619-2019

De Remonstrantse Broederschap bestaat 400 jaar. Het kleine Nederlandse kerkgenootschap is in 1619 opgericht in het huis van de lutherse juwelier en muntmeester Arnout Witte in Antwerpen. De stichters waren een groep ‘remonstrants gezinde’ predikanten in ballingschap, de verliezers van de Synode van Dordt. Na 400 jaar wordt er uitvoerig stilgestaan bij dit bijzondere moment in de kerkgeschiedenis. Uiteraard ook in Antwerpen, de plek waar het allemaal begon. De huidige voorganger van de protestantse gemeente Antwerpen-Zuid, Bert Dicou, is remonstrants predikant en medewerker van het Arminius Instituut (www.arminiusinstituut.nl). Op de dag van de start van de oprichtingsvergadering in 1619 vindt er een historisch symposium plaats op één van de mooiste locaties van de stad Antwerpen.

ACRH Seminar: op naar 140 jaar Vrije Universiteit

In 2020 viert de Vrije Universiteit haar 140-jarig bestaan, tegelijk met de herdenking van de 100ste sterfdag van haar oprichter, Abraham Kuyper. Het Amsterdam Centre for Religious History (FGW) kijkt in zijn maandelijkse seminar vooruit naar het lustrum in samenwerking met de Historische Commissie VU. Naast informatie over geplande activiteiten wordt nieuw onderzoek gepresenteerd over de concrete achterban van de VU bij haar oprichting en het netwerk dat daar structuur aan gaf. De uitdaging is het profiel van toen - religieuze dissenters in een uiteenvallende natiekerk en samenleving - in sociaal-cultureel opzicht te vertalen naar de 'natuurlijke' doelgroep van de tegenwoordige VU. Wie waren de kleine luyden van toen en wie zijn het nu? Medewerking verlenen Jacob Bouwman, Ab Flipse en Fred van Lieburg. Tijd en plaats: dinsdag 1 oktober 2019, 15.30-17.00, zaal 14A36.

Expert meeting: Utopia - The quest for perfection

An expert meeting will take place on the role of Utopia in art, religion, law and other fields. The expert meeting is organized by the research group Societas Im/perfecta, which aims to study the role of utopia and dystopia in contemporary society from a multidisciplinary perspective. It is our goal to institute an international consortium consisting of scholars from various disciplines, including legal, political and social theory, theology and religion studies, art and literature studies.

Dag van de Nederlandse Kerkgeschiedenis

Wie ook maar iets van de vaderlandse geschiedenis weet, weet dat bij Alkmaar de victorie begon. Het kan dan ook geen toeval zijn dat de 30ste editie van de Dag van de Nederlandse Kerkgeschiedenis in Alkmaar gehouden wordt; u raadt het al, precies vanwege de victorie. Het bestuur wil het 30-jarig bestaan van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis niet onopgemerkt voorbij laten gaan en zal deze Dag van de Nederlandse Kerkgeschiedenis een feestelijk tintje geven.

Guest lecture by Columba Stewart

ACRH facilitates a book presentation and a lecture by Fr. Columba Stewart, OSB, DPhil (Hill Museum & Manuscript Library), entitled 'Discovering a New World in the Old: Revealing, Preserving, and Sharing the Syriac Manuscript Heritage in the Near East and India.' This lecture will be held on the occasion of the appearance of the fifteenth volume of the edition of the Peshitta, the second-century Syriac Bible still used by Syriac Christians in the Middle East and the Diaspora. This is the first volume prepared in Amsterdam after the move of the Peshitta Institute from Leiden.

Religie en journalistiek

Christoph van den Belt, die aan de VU een proefschrift schrijft over de geschiedenis van het Nederlands Dagblad en het Reformatorisch Dagblad, organiseert een congres over religie en journalistiek in de breedste betekenis van het woord onder de titel ‘Preken voor eigen parochie?’ Meer informatie over inhoud en programma via de link hieronder. De toegang is gratis. Aanmelding via: https://nl.surveymonkey.com/r/congres16oktober of stuur een mail naar: c.vanden.belt@vu.nl.

Hans Mol over parochiewezen Groningen en Drenthe vóór 1640

Vrije Universiteit Amsterdam, hoofdgebouw, dinsdag 5 november 2019, 15.30-17.00 uur, ZAAL HG 14A36.. VU-alumnus Hans Mol, onderzoeker aan de Fryske Akademy en bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Leiden, presenteert de stand van zaken in het onderzoek naar kerkstichtingen, patroonheiligen, priesters en predikanten in de provincies Groningen en Drenthe tot omstreeks 1640. Aanleiding vormt de publicatie van een uitgebreide dataset van Otto D.J. Roemeling (1937-2017), die in 2013 bij Mol promoveerde op een studie over het parochiewezen in de provincie Fryslân vóór 1600. Aangezien het (prosopografisch) onderzoek naar 16e- en vroeg-17e eeuwse pastoors/predikanten in Nederland ook een zwaartepunt is bij de leerstoelgroep cultuur- en religiegeschiedenis aan de VU, beoogt deze bijeenkomst de vragen en mogelijkheden op dit gebied ter discussie te stellen. Iedere geïnteresseerde is hartelijk welkom.

Biblebelt netwerkdag + lezing Willem Frijhoff

De jaarlijkse studiedag van het Bible Belt Network is gewijd aan het thema 'bevindelijke prediking'. Diverse sprekers, onder wie Maarten Wisse, John Exalto en Arie van der Knijff, presenteren hun visie. De Derde Biblebelt Lezing wordt gehouden door Willem Frijhoff, emeritus hoogleraar cultuur- en religiegeschiedenis van de Vrije Universiteit. Zie de bijlage voor het programma en aanmeldingsgegevens. Er is ook ruimte voor posterpresentaties.

ACRH seminar: Tussen neocalvinisme en theosofie: Frederik Kuyper in Nederlands-Indië

Jan Frederik Hendrik Kuyper (1866-1933) was het tweede kind van de bekende theoloog en politicus Abraham Kuyper en zijn vrouw Johanna Hendrika Schaaij. Als enige van de acht groeide Frederik af van het neocalvinistisch milieu van zijn afkomst. Opgeleid in de VS, vestigde hij zich als tandarts op Java. Na een mislukt huwelijk met een westerse dame leefde hij samen met een Soendanese vrouw. In brieven aan zijn vader onthulde hij zijn geestelijke ontwikkeling, terwijl Kuyper senior met vrienden correspondeerde over zijn verloren zoon. "Hij suft nu in theosophische droomen." Pim Havinga en Fred van Lieburg doen verslag van onderzoek naar de wisselwerking van beeld en werkelijkheid van religie en politiek op Java in het licht van de verhouding tussen vader en zoon Kuyper. VU Hoofdgebouw, ZAAL 14a36, 15.30-17.00 uur.

Presentatie Jaarboek Geschiedenis van het Nederlands protestantisme

Genot en gebod staat onder redactie van David Bos en John Exalto en is het 27e Jaarboek voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme na 1800 – een uitgave van Kok Boekencentrum in samenwerking met het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (HDC) van de Vrije Universiteit. Het HDC en IHLIA LGBT Heritage nodigen u van harte uit voor de presentatie, waarbij drie experts vanuit minstens zovele invalshoeken op de bundel zullen reageren.

Weber en de geschiedenis van het christendom

Weber en de geschiedenis van het christendom Maandag 6 januari 2020 Bijna 100 jaar na het overlijden van de socioloog Max Weber (1864-1920) besteedt de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis aandacht aan de invloed van en de bruikbaarheid van zijn ideeën voor de geschiedenis van het christendom. Het meest bekend is wellicht het verband dat hij legde tussen de opkomst van het kapitalisme en het protestantisme in zijn boek Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus (1905). De sprekers - Peter van Rooden, Arie Molendijk en Henk van den Belt - zullen laten zien dat ook andere aspecten van zijn werk licht kunnen werpen op kerkhistorische kwesties.

Boekpresentatie Willem de Zwijgerstichting

De Willem de Zwijgerstichting organiseert een minisymposium ter gelegenheid van de presentatie van het jubileumboek geschreven door John Exalto m.m.v. Koos-jan de Jager: Het protestantse vaderland. Denken over natie, volk en kerk, 1939-2019. Sprekers: o.a. drs. Jos Wienen. (update volgt).

ACRH Seminar

Hongaars-Nederlandse betrekkingen in het interbellum

The Neo-Calvinism Research Institute organiseert de internationale conferentie De kindertreinen en verder - Culturele, religieuze en politieke betrekkingen tussen Hongarije en de Lage Landen in het interbellum / The children trains and beyond - Cultural, religious and political contacts between Hungary and the Low Countries in the interwar period. Deze conferentie is deels Engelstalig en wordt georganiseerd samen met Vakgroep Neerlandistiek van de Eötvös Loránd Universiteit Budapest (ELTE).

Doopsgezinden en Réveil AFGELAST IVM CORONA

De voorjaarsbijeenkomst van de Doopsgezinde Historische Kring is gewijd aan de relatie van de doopsgezinden tot de 19e-eeuwse beweging van het Réveil. Sprekers zijn Fred van Lieburg, Klaas van der Hoek, Daan de Clercq en Mirjam Hofman.

VNK: Rode dominees AFGELAST IVM CORONA

De voorjaarsvergadering van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis is gewijd aan ‘Rode dominees'. Het christen-socialisme is aan het begin van de twintigste eeuw een internationale beweging, waarvan de aanhangers op grond van hun geloof voor het socialisme kiezen. Die aanhangers zijn vooral predikanten, 'rode' dominees, die, wat Nederland betreft, zich met name in Friesland verzamelen rondom het weekblad De Blijde Wereld (1902-1932).

Afscheidssymposium Hans-Martin Kirn AFGELAST IVM CORONA

Hans-Martin Kirn, hoogleraar kerkgeschiedenis aan de Protestantse Theologische Universiteit, gaat met emeritaat. Bij deze gelegenheid wordt een symposium georganiseerd, dat wordt afgesloten met het afscheidscollege. Thema: Herinneren en vergeten: Theologische en praktische uitdagingen voor de hedendaagse historische theologie.

Adel & Reformaties in de Lage Landen 1450-1650 AFGELAST IVM CORONA

Wat was de rol van de adel in de Nederlanden tijdens de religieuze reformaties in de lange zestiende eeuw? Klopt de klassieke interpretatie van een katholieke, Spaansgezinde factie aan de ene kant en protestantse rebellen aan de andere? Of is het tijd voor herziening? Deze en andere vragen staan centraal tijdens het symposium Adel & Reformaties in de Lage Landen, georganiseerd door de Werkgroep Adelsgeschiedenis en het Amsterdam Centre for Religious History.

ACRH Seminar

CFP: The Kuyper Centennial Congress: Secularism and Spirituality (I)

One hundred years after the death of Abraham Kuyper his legacy still is a source of inspiration in many fields. Kuyper was a scholar, a politician, a journalist, and a religious leader who managed to keep all these aspects of his life together and was sensitive to the changing context in which he lived, especially to the rise of secular modernity. Calvin Theological Seminary, Calvin University, the Theological University of Kampen, and the VU Amsterdam, where various faculties and research centers pay attention to Kuyper and his legacy, co-organize this congress on ‘Secularism and Spirituality’. They invite interested scholars to send proposals for a paper presentation related to one of the fields listed above. - See also the second conference in Amsterdam, November 19-20, 2020.

ACRH Seminar

Vroegmoderne wonderen

De Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis combineert haar voorjaarsvergadering met de tentoonstelling ‘Allemaal wonderen’ in Museum Catharijneconvent. Er is een lezing van Fred van Lieburg en een rondleiding door een conservator. Zo wordt een lijn getrokken van de vroegmoderne theorie en praktijk rond ‘wonderen’ naar de hedendaagse presentatie van dit onderwerp uit de religie- en kennisgeschiedenis voor een breed publiek.

The First International Conference on Reformation Musical History and Theology (CALL FOR PAPERS)

The principal aim of this conference is to reassess the significance of the Reformed theology and spirituality of music in relation to education, ethics, liturgy and culture, by scrutinising Reformed musical discourses and practices that lie at the core of musical polemics and apologetics across Reformation Europe and thereafter.

Vrouwen in de Middeleeuwen: Persoonlijke Devotie en Publieke Ambitie

De Middeleeuwen: een donkere periode waarin geweld, geloof en mannen de samenleving domineerden. Vrouwen kwamen er amper aan te pas. Ten minste, zo luidt het cliché. Het Middeleeuwen Symposium brengt een ander verhaal.

CALL FOR PAPERS: Religie en revolutie in de Lage Landen in de jaren zestig

De jaren zestig worden in de historiografie en de publieke herinnering gezien als een periode van grote maatschappelijke veranderingen. Dit geldt in het bijzonder voor religiegeschiedenis, waar niemand rond begrippen als ‘ontzuiling’, ‘ontkerkelijking’, ‘seksuele revolutie’, ‘democratisering’ en ‘secularisering’ heen kan. Het Trajecta Congres 2020 wil komen tot een herijking van de religiegeschiedenis van de jaren zestig en nodigt daarom zowel senior als junior wetenschappers uit om voorstellen in te dienen.

Startsymposium ReCePP over Redelijke Godsdienst

Onlangs is het Research Center Puritanism and Piety (ReCePP) opgericht. Het is een samenwerking tussen het Hersteld Hervormd Seminarium in Amsterdam en de Theologische Universiteit Apeldoorn. Het startsymposium is gewijd aan de internationale uitstraling van het in 1700 verschenen theologische handboek 'Redelijke Godsdienst' van de gereformeerde predikant Wilhelmus a Brakel.

HDC Kuyperjaar #1 Mr. H. Bos-lezing over protestantse bestsellers

De bekende journalist Agnes Amelink, onder meer bekend van haar bestseller ‘De gereformeerden’, verzorgt de Mr. H. Bos-lezing. De titel van Amelinks lezing luidt: ‘Ik had een meisje lief – en andere protestantse bestellers. Twintigste-eeuwse protestantse boekcultuur in de schaduw van Abraham Kuyper’. DE LEZING IS VANAF 15 UUR LIVE TE VOLGEN VIA https://www.youtube.com/channel/UCXP0U4xlCCejGhi4gRpWWrA

HDC Research Seminar #1

Eerste open seminarbijeenkomst van fellows van het vernieuwde HDC en andere belangstellenden. Korte pitches over lopend onderzoek. Live, video of beide - mede afhankelijk van het VU-beleid rond de coronamaatregelen. Tijd en plaats: 14-15 uur (voorafgaand aan Kuyperjaar-event #1), HG-16A00 Kerkzaal, hoofdgebouw VU.

Nachwuchstagung Pietismusforschung

In samenwerking met de Historische Kommission für die Erforschung des Pietismus organiseren de commissieleden Fred van Lieburg (VU) en Markus Matthias (PThU) de traditionele 'Nachwuchstagung" voor jonge piëtisme-onderzoekers in Zeist van 1 t/m 3 oktober 2020. Zowel promovendi als postdocs worden uitgenodigd hun lopend onderzoek te presenteren in een besloten conferentie, waarbij diverse senior onderzoekers uit binnen- en buitenland commentaar geven en discussie voeren. Het gaat over 'piëtisme' in de ruimste zin, dus internationale vroomheids- en opwekkingsbewegingen de 16e t/m 21e eeuw. De voertaal is Engels of Duits. Meer informatie over opzet en aanmelding in de bijlage.

Daantje Meuwissen (VU): Illusie van eeuwigheid

In het Duitse Huis aan de Springweg in Utrecht hangt een portretserie met alle landcommandeurs van de Utrechtse Balije van de Ridderlijke Duitsche Orde sinds 1231. Deze orde, opgericht ten tijde van de kruistochten, bestaat nog steeds. Uitzonderlijk is dat ook de portretreeks nog altijd wordt voortgezet. Dr. Daantje Meuwissen vertelt in dit webinar over haar uitgebreide onderzoek naar de roerige geschiedenis van deze reeks, die is geschilderd tussen 1576 en 1580 toen de katholieke ridderorde voor haar voortbestaan vreesde. De portretten raakten tijdens de Beeldenstorm beschadigd, werden naar Den Haag verhuisd tijdens de Franse overheersing en steeds aangepast aan de smaak van de tijd of de nieuwe behuizing. De serie vormt zo een unieke dwarsdoorsnede van ruim vier eeuwen portretkunst. Bekende portrettisten zoals Paulus Moreelse en Gerard van Honthorst hebben er hun stempel op gedrukt, maar ook onbekende meesters en zelfs amateurs. WEBINAR 19.30 - 20.45 uur : AANMELDEN VIA info@adelsgeschiedenis.nl

HDC Kuyperjaar #2 Boekpresentatie Agnes Amelink en Bart Wallet

Tijdens zijn leven was Kuyper een controversieel figuur, die in het centrum van het publieke debat stond. Maar wat maakt Kuyper in 2020 nog los aan emoties, reflecties en bezinning? In opdracht van het HDC ging Agnes Amelink in gesprek met interessante mensen in binnen- en buitenland over Kuypers erfenis anno nu: van activiste Janneke Stegeman tot Afro-Amerikaanse dominee Vincent Bacote, van achterkleinzoon Peter Kuyper tot VU-rector Vinod Subramaniam en van Kuyper-kenner George Harinck tot Amerikaniste Albertine Bloemendal. Tijdens de presentatie wordt de interviewbundel Mijn Kuyper: Gesprekken over geloof, politiek en cultuur ten doop gehouden en zal de oogst van 15 spraakmakende gesprekken in beeld worden gebracht.

Presentatie Bavinck-biografie

Graag nodigen het Archief- en Documentatiecentrum en The Neo-Calvinism Research Institute u uit voor een bijeenkomst rond de boekpresentatie van Bavinck. A critical biography (Grand Rapids: Baker Academic, ISBN 978-1540961358), geschreven door de Schotse theoloog James Eglinton.

Online lezing: prof.dr. Remieg Aerts: The Significant Other? Liberalisme, liberalen en het Reveil

Op uitnodiging van de Stichting Reveil Archief houdt Remieg Aerts, hoogleraar Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, een lezing onder de titel "The Significant Other? Liberalisme, liberalen en het Reveil". De Stichting Reveil Archief bestaat 90 jaar, maar de tweejaarlijkse studiedag kan vanwege de coronamaatregelen helaas niet doorgaan. De online lezing van Remieg Aerts komt daarvoor in de plaats. De lezing is vanaf 30 oktober te zien via de website reveilarchief.nl. Ook op deze HDC-site zal een link worden geplaatst.

Studiedag Dutch Bible Belt Network

De jaarlijkse netwerkdag van het Dutch Biblebelt Network vindt online plaats. Ieder kan de lezingen tussen 10 en 16 uur volgen via www.dbbn.nl/netwerkdag. Het thema van de bijeenkomst is De zuigkracht van de wereld. Tijdens de studiedag wordt er door verschillende sprekers ingegaan op de manier waarop individuen in de context van de hedendaagse samenleving zich verbinden aan of vervreemden van de bevindelijk gereformeerde traditie. Welke maatschappelijke aspecten spelen daarbij een rol, en vooral: hoe doen ze dat? Welke rol spelen de bevindelijk gereformeerden zelf in dit proces – al dan niet in reactie op de veranderingen?

HDC Kuyperjaar #3 Kuyper Centennial Congress: ANNOUNCEMENT OF CANCELLATION

The Covid pandemic has confronted the organizing committee of the Kuyper Centennial Congress Amsterdam with unprecedented difficulties. For the sake of our health we were forced several times in the past months to scale down the program, the facilities and the attendance of our international conference. All the time, we kept hoping for an academic commemoration of Kuyper’s legacy in this Kuyper year at the Vrije Universiteit. After serious consideration of all possible scenarios – including a digital conference with more than fifty presenters - and in face of the recent restrictions by the Dutch government that prevent us to have a conference at the Vrije Universiteit, we finally had to decide to cancel the conference. Of course this is a decision we have tried to avoid as along as possible, but since the situation does not seem to become less serious in the upcoming weeks, we had to take this disappointing decision. The keynote speakers have been asked to record their lecture, in order to make them available on YouTube. We have plans to publish a book with contributions as a substitute to the centennial congress, including the other papers that were prepared for the conference.

HDC Kuyperjaar #4 Kuyperbiografen Jeroen Koch en Johan Snel in debat

In 2006 publiceerde historicus Jeroen Koch een vuistdikke biografie over Abraham Kuyper, die veel media-aandacht trok. Ter gelegenheid van het Kuyperjaar verschijnt hiervan een bijgewerkte editie. Onlangs lanceerde historicus Johan Snel zijn boek over ‘De zeven levens van Abraham Kuyper’. Reden genoeg om hen beiden uit te nodigen voor een debat over misschien wel de meest omstreden Nederlander aller tijden. LIVE TE VOLGEN: 15 UUR: https://www.youtube.com/channel/UCXP0U4xlCCejGhi4gRpWWrA

Presentatie Verzameld Werk A.A. van Ruler 5A

Waarom zou een mens naar de kerk gaan? Wat valt daar precies te beleven – in de liturgie, in de prediking, in de sacramenten? Dat zijn belangrijke vragen waar de originele protestantse theoloog Arnold A. van Ruler zich diepgaand mee bezig hield. Recent nog ontdekte kerktoetreder Stephan Sanders Van Rulers gedachten over de kerk en reageerde er in De ongelooflijke podcast enthousiast op. In een nieuw te verschijnen band van het imposante Verzameld Werk van Van Ruler (deel 5A) worden de talloze geschriften en geschriftjes die hij over liturgie, prediking en sacramenten produceerde bijeengebracht, overzichtelijk geordend en op wetenschappelijke wijze ontsloten. Met deze uitgave – de tweede van drie banden die samen Van Rulers ecclesiologie zullen omvatten – is opnieuw een prachtige mijlpaal bereikt in een megaproject dat gestaag vordert. De begeleidingscommissie Uitgave Verzameld Werk A.A. van Ruler, de Stichting Van Ruler en Uitgeverij KokBoekencentrum nodigen u van harte uit tot het bijwonen van de digitale presentatiebijeenkomst.

De actualiteit van de kerkgeschiedenis

De Wintervergadering van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis is gewijd aan diverse thema's die de actualiteit van de kerkgeschiedenis laten zien. Sprekers zijn Tanja Kootte, Wil Derkse en Patty Wageman, De bijeenkomst wordt geleid door Mathilde van Dijk. De online meeting vindt plaats van 13.00 tot 14.30 uur. Deelname is gratis en opgave is verplicht en kan uiterlijk 7 januari 2021. Na opgave wordt een link toegestuurd zodat u de bijeenkomst kunt bijwonen. Informatie over het programma, kunt u lezen in de bijlage.

AFGELAST: HDC Kuyperjaar #5 Kuyper en de dood

VU-universiteitshistoricus Ab Flipse en Bert Lever, voorzitter van Terebinth, stichting voor funerair erfgoed, en van de stuurgroep van het Platform Funerair Erfgoed bij de Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed, presenteren een project rond het graf van Abraham Kuyper, dat gelegen is op de begraafplaats Oud Eik en Duinen te Den Haag, de woonplaats waar Kuyper in 1920 stierf. WEGENS DE LOCKDOWN GAAT DEZE ACTIVITEIT NIET DOOR.

Het vaccinatiedebat in de Biblebelt

Het Dutch Bible Belt Network organiseert een online symposium over het vaccinatiedebat onder de zgn. bevindelijk gereformeerden in Nederland. Diverse sprekers en een aantal huisartsen belichten dit actuele onderwerp. Ook de historische dimensies krijgen aandacht. Informatie over het programma op www.dbbn.nl en in debijlage.

HDC Kuyperjaar #6 Kuyper in beeld

Wie was Abraham Kuyper? Om die vraag te beantwoorden gaan we nu eens niet naar zijn boeken kijken, maar naar de beeldcultuur rondom hem. Hans Seijlhouwer, oud-archivaris bij het Historisch Documentatiecentrum, zal een verrassende selectie foto’s van Kuyper presenteren en analyseren. Het enige videobeeld dat we van Kuyper hebben, zal vertoond worden. Jan de Bruijn, oud-HDC-directeur, verzorgt een lezing over Kuyper als karakter in de cartoons van zijn tijd: van geestige spotprenten tot cynische afbeeldingen, van vererende iconen tot gevatte tekeningen.​

HDC Kuyperjaar #7 Kuyper en de Biblebelt : de dialectiek van het neocalvinisme 1900-1950

Kuypers optreden als voorvechter van calvinistische idealen in media, politiek, kerk en onderwijs zorgde voor een herverkaveling van het Nederlandse protestantisme in sociaal, cultureel en geografisch opzicht. Welke rol speelde hij in de minst tot mobilisatie geneigde, maar meest daartoe verleide groepering aan de rechterflank van kerkelijk Nederland? NOTA BENE: In plaats van een 'gewoon' symposium krijgt deze activiteit vorm in een online interactief seminar met korte bijdragen over de relatie tussen 'oud' en 'nieuw' calvinisme tussen 1900 en 1950. Open de bijlage voor toelichting en uitnodiging. TIJD: 13-15 UUR https://vu-live.zoom.us/j/99176651426?pwd=VnpqOTNCWUt1SThVOGQ0MncvYk1wZz09 Meeting ID: 991 7665 1426 Passcode: 280480

HDC Kuyperjaar #9 Kuyper en de literatuur

Kuypers doorbraak op het toneel van de Nederlandse cultuur en samenleving, onder meer via de oprichting van de Vrije Universiteit, viel samen met de geheel anders getoonzette beweging van de ‘Tachtigers’ in de literatuur. Over de relatie tussen de verschillende ideologische vernieuwingsbewegingen van de negentiende eeuw valt veel te zeggen. Het HDC organiseert een discussie in samenwerking met Jacqueline Bel, hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde op de aan de VU gevestigde Multatuli-leerstoel).

HDC Kuyperjaar #8 Debat over Kuyper en de christen-democratie

De sprekers zijn Wouter Beekers, directeur van het WI van de CU, Jan Schippers, verbonden aan het WI van de SGP, en Pieter Jan Dijkman, directeur van het WI van het CDA. Wim Berkelaar leidt het debat. Het debat gaat over wat christelijke politiek is en zou moeten zijn volgens deze drie christelijk-politieke stromingen: de drie sprekers geven elk in 10 minuten antwoord op de vraag wat ze een sterk punt vinden bij een andere christelijke partij en een zwak punt bij hun partij. Daarna volgt een discussie, met veel ruimte voor vragen uit het digitale publiek. ----- TIJD: 15.00 - 16.30 UUR ----- Join Zoom Meeting https://uva-live.zoom.us/j/81185873046 Meeting ID: 811 8587 3046

Nederlandse en Hongaarse protestanten gedurende het interbellum

Graag nodigen het Archief- en Documentatiecentrum (ADC) en The Neo-Calvinism Research Institute (NRI) u uit voor een bijeenkomst rond de presentatie van het boek Nederlandse en Hongaarse protestanten gedurende het interbellum, geschreven door Maarten J. Aalders, associate researcher verbonden aan het NRI.

Seminar / webinar KDC: De rode paus

Het Katholiek Documentatiecentrum aan de Radboud Universiteit Nijmegen organiseert een seminar/webinar naar aanleiding van het boek "De rode paus. Biografie van Willem van Rossum CSsR [1854-1932]" door dr. Vefie Poels. Deelname is gratis, u kunt zich aanmelden door een mail te sturen naar info@kdc.ru.nl.

Congres SSNR over epidemieën in de Nederlanden

De Stichting Studie der Nadere Reformatie organiseert een congres over 'De piëtistische visie op epidemieën in de Nederlanden'. Lezingen van Mart van Lieburg, Willem op 't Hof, Gerrit Boonzaaijer en Bert Koopman.

Promotie Jos de Weerd: De Veluwe gereformeerd

Jos de Weerd, die geschiedenis studeerde aan de Vrije Universiteit (bachelor en research master), schreef in het kader van de NWO-promotiebeurs voor leraren een proefschrift over de reformatie van de Veluwe in de zestiende eeuw. De verdediging hiervan is openbaar, zowel in de aula van de VU (hoofdgebouw) als online via deze link: https://www.youtube.com/VUBeadlesOffice . TIJD: 11.45 - 13.15 uur. Promotoren zijn Fred van Lieburg en Koen Goudriaan. Commissieleden/opponenten: Violet Soen, Yvonne Bleyerveld, Hans Mol, Arjan Nobel en Bas ter Haar Romeny.

The Imperial Turn in Dutch Jewish History

15th Symposium on the History and Culture of the Jews in the Netherlands, organized by Dienke Hondius (VU FGW) and Jessica Roitman (VU FRT), along with the Menasseh ben Israel Institute.

Freek de Jonge over zijn (groot)vader

De bekende cabaretier Freek de Jonge is zoon van een dominee. En die was weer zoon van een bijbelcolporteur en evangelist, zij het na een bijzondere roeping vanachter Zeeuwse koeien. Hoe loopt hier de lijn van roeping naar beroep of van beroep naar roeping? Het HDC nodigt u graag uit tot het bijwonen van een lezing van Freek de Jonge over zijn (religieuze) familiegeschiedenis. In tegenstelling tot een eerdere aankondiging, zal deze niet plaatsvinden op de VU maar in de Waalse Kerk aan het Walenpleintje in Amsterdam. De toegang is gratis, wel dient u zich aan te melden via de ticketregistratie van www.dewaalsekerk.nl

Dag van de Nederlandse Kerkgeschiedenis: Zending en missie in Nederlands-Indië

De Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis wijdt haar jaarlijkse Dag van de Nederlandse Kerkgeschiedenis aan het thema 'Zending en missie in Nederlands-Indië'. Lezingen worden gehouden door Iris Busschers, Maaike Derksen, Koos-jan de Jager en Frans Karel Weener.

Doopsgezinden en het Réveil

De Doopsgezinde Historische Kring organiseert een symposium over de relatie tussen de doopsgezinden en het Réveil in de 19e eeuw. Sprekers: Fred van Lieburg, Mirjam Hofman, Daan de Clercq en Klaas van der Hoek.

Kerk tussen traditie en trend: De verrassende actualiteit van de synode van Emden (1571)

De Theologische Universiteit Kampen organiseert een symposium en boekpresentatie ter gelegenheid van het vierde eeuwfeest van de Synode van Emden.

2e Bijeenkomst Werkgroep Religieuze Materiële Cultuur

Tijdens deze reeks bijeenkomsten staat het religieuze object centraal, van de Late Oudheid tot aan de dag van vandaag. Wat levert het ons op als we specifiek letten op materialiteit en ritueel gebruik van deze voorwerpen? Op welke manieren hebben deze objecten bijgedragen tot persoonlijke geloofsbeleving en /of de vorming van groepsidentiteit? En hoe zijn deze objecten tot ons gekomen? Coördinatie: Minou Schraven. Sprekers: Paul Ariese, Lieke Wijnia en Bente de Leede.

A newer Protestantism, or: new approaches to Dutch church history. Valedictory symposium in honour of Jo Spaans

This valedictory symposium marks the retirement of Associate Professor Jo Spaans from the Department of Philosophy and Religious Studies at Utrecht University. Frank Daudeij, Trudelien van ‘t Hof, Fred van Lieburg, Birgit Meyer, Judith Pollmann, and Jetze Touber will discuss chapters in Jo Spaans’ manuscript in progress, which will be introduced by her. Please register by send an e-mail to Jeanette Boere (A.C.M.Boere@uu.nl). Due to restrictions with regard to the Corona pandemic, the number of participants is limited.

Uitreiking Savornin Lohmanprijs

De Jhr. Mr. A.F. de Savornin Lohmanprijs – bestemd voor publicaties betreffende christelijk denken over staatsrechtelijke en politieke onderwerpen in Nederland na de reformatie van de zestiende eeuw – is toegekend aan Jan Prij voor zijn boek “God en Geld” uit 2018. Hij ontvangt de prijs tijdens een bijeenkomst waarin het woord gevoerd zal worden door Lans Bovenberg, Kathleen Ferrier en Stefan Paas. Aanmelden via secretariaat.bbz@vu.nl

Netwerkdag DBBN: Geweld in de Bible Belt

De netwerk- en studiedag van het Dutch Biblebelt Network gaat dit jaar over het thema 'Geweld in de Biblebelt'. Deze dag is bedoeld voor geïnteresseerden in het heden en verleden van de reformatorische gezindte. Sprekers: Wim Dekker, Beatrice de Graaf, Jan Hoekman en Arie Versluis.

Herman Bavinck Centennial Congress

During the 20th century he was relatively unknown outside of the Netherlands, standing in the shadow of the famous theologian and politician Abraham Kuyper with whom Bavinck was closely connected. In the last decades, scholars from the USA to Korea and from Russia to South-Africa started to study Bavinck, and his writings are being more and more translated into different languages and interpreted within various contexts. One might wonder why and why now? What made Bavinck the leading scholar and churchman around 1900 in The Netherlands, and how does Bavinck’s theology and worldview interfere with contemporary contexts around the world?

Comenius en de menselijkheid van de cultuur

De Tsjechische geleerde Jan Amos Comenius (1592-1670) wilde met zijn filosofie en onderwijsleer de humaniteit in de samenleving bevorderen. Hij pleitte voor de samenwerking van mensen met verschillende levensbeschouwelijke visies om dit doel te helpen realiseren. Rozenkruisers en vrijmetselaars weten zich in dit opzicht door Comenius geïnspireerd. Net als Comenius toonden zij al vroeg een onafhankelijkheid van denken en een streven naar meer menselijkheid in de cultuur. In zijn nieuwe boek Om de menselijkheid van de cultuur bespreekt Henk Woldring het streven naar cultuurvernieuwing bij Comenius, de rozenkruisers en de vrijmetselaars. Hij werkte daarbij samen met Els Ruijsendaal. Tijdens dit minisymposium belichten verschillende sprekers vanuit uiteenlopende invalshoeken het streven naar de menselijkheid van de cultuur. Zij reflecteren daarbij op het nieuwverschenen boek.

The Reformation of Doubt

The Center for Dutch Reformation Studies (CDRS) at Theological University Kampen, the Netherlands, invites you to an International Study Meeting on The Reformation of Doubt: Early Modern Interpretations of John 20: 24-31. Guest speaker is Dr. Barbara Pitkin (Stanford University).

Comenius and Pansophia: CANCELLED

Comenius and Pansophia: Search for System, Method and Harmony of All Things - International conference to commemorate Ioannes Amos Comenius (1592–1670) and the 350th anniversary of his death.

Religion and Free Speech in the Early Modern Period Spaces, Emotions, and Debates

Organizers: Dr. Silke Muylaert, Dr. Francesco Quatrini, and Dr. Nina Schroeder (Vrije Universiteit Amsterdam). Due to a new peak of the Covid pandemic in the Netherlands, the conference is now taking place on Zoom only. To join the conference, please use the following link: https://vu-live.zoom.us/j/92848269376?pwd=bHFuMi9DWCtSUVcrbVJEdCtFQkErZz09 Passcode: 882554

Eindejaarsbijeenkomst HDC

Onze eindejaarsbijeenkomst biedt veel variatie: de presentatie van het boek 'Heilige stilte' (met Bart Wallet, Ilse Raaijmakers en Ruurd Kok), de lancering van een bijbehorende website (Koos-jan de Jager) en presentaties vanuit het HDC (Jasmijn Vervloet, Wim Berkelaar en Fred van Lieburg). Ten slotte nemen we afscheid van oud-directeur Bart Wallet. Alles live te volgen via ons YouTube kanaal (https://www.youtube.com/channel/UCXP0U4xlCCejGhi4gRpWWrA)

Van God los: secularisatie vanaf de jaren zestig

In de jaren '60 veranderde Nederland vrij plotseling van een overwegend gezagsgetrouw en kerkelijk betrokken land in een geseculariseerde samenleving. Geïnspireerd door de gelijknamige tentoonstelling in Museum Catharijneconvent (4 februari - 5 juni 2022) wordt er gereflecteerd op deze ontwikkeling tijdens de wintervergadering van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis.

De kerk als theater

Welke rol speelde de ambiance in protestantse kerkgebouwen bij de kerkgang in de zeventiende en achttiende eeuw? Om hierachter te komen dook religiewetenschapper Jo Spaans in de archieven van Amsterdam. Haar onderzoek laat zien wat mensen uit die tijd belangrijk vonden, welke rol 'kerksuppoosten' als kosters en stoelenzetsters daarbij speelden, en hoe de beleving in de loop van de tijd veranderde. U kunt deze online publiekslezing van het Utrecht Religie Forum rechtstreeks bijwonen via deze link: https://teams.microsoft.com/l/meetup-join/19%3aS_XeszKXaA4ztJ5avjIi4vQzAGl-pw_fSR6mbB_it4A1%40thread.tacv2/1639490593849?context=%7b%22Tid%22%3a%22d72758a0-a446-4e0f-a0aa-4bf95a4a10e7%22%2c%22Oid%22%3a%227cd58501-23cf-4c9d-b3c3-4a76eccaa32f%22%7d

VNK-voorjaarsbijeenkomst: Strijden voor geloof

De voorjaarsbijeenkomst van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis is gewijd aan de Nederlandse rol in de strijd van paus Pius IX (r. 1846-1878) tegen het Italiaanse nationalisme. Koen Goudriaan spreekt over de zoeaaf Ignace Wils en Laura Vendrik belicht de geschiedenis van Sint-Pieterimitaties.

Presentatie VU oorlogsplaquette

In april 2020 verscheen een boek over het herdenkingsmonument 1940-1945 aan de Vrije Universiteit, maar vanwege corona kon de toen geplande presentatie niet doorgaan. Er komt een herkansing, waarbij tevens een digitaal monument wordt gepresenteerd. Via een website worden alle 90 biografieën van de mensen die op de oorlogsplaquette worden genoemd, publiekelijk toegankelijk gemaakt. De donateurs van het HDC hebben inmiddels een uitnodiging ontvangen, maar ook andere belangstellenden zijn van harte welkom. Klik op de button hieronder voor informatie over het programma en de aanmelding.

De lerarenopleiding: actuele debatten in historisch perspectief

​De Belgisch Nederlandse Vereniging voor de Geschiedenis van Opvoeding en Onderwijs (BENGOO) organiseert een studienamiddag over de geschiedenis van de lerarenopleiding. Met Mineke van Essen, Ruben Vanderlinde en John Exalto.

Presentatie digitale dagboeken Willem de Clercq

Na vele jaren is de digitale transcriptie van alle dagboeken (1811-1844) van Willem de Clercq afgerond. Ter gelegenheid hiervan organiseren de Stichting Réveil Archief en het NL-Lab van de KNAW een feestelijke presentatie, mede ter ere van professor Greet Schenkeveld die het project heeft bedacht en er tot het eind toe bij betrokken is geweest. Sprekers zijn o.a. de VU-hoogleraren Inger Leemans en Fred van Lieburg.

Kuyper: visies van gisteren, visies voor vandaag?

In 2020 was het de 100-jarige sterfdag van Abraham Kuyper. Toen lukte het door corona niet om een congres te organiseren. Inmiddels is er een nieuwe aanleiding, want dit jaar is het 150 jaar geleden dat Kuyper zijn eerste christelijke organisatie oprichtte: dagblad de Standaard. En vanaf deze tijd ontwikkelde hij een idee over de verhouding tussen kerk en organisatie. Maar zijn we daar als christelijke gemeenschap beter van geworden of juist niet? Kortom: voor ons een goed moment om het congres alsnog te houden.

Mr. H. Bos-lezing door dr. Enny de Bruijn

De Mr. H. Bos-lezing – in 2000 ingesteld door het Studiecentrum voor Protestantse Boekcultuur en nu ondergebracht bij het HDC – zal worden gehouden door dr. Enny de Bruijn. Zij is journalist bij het Reformatorisch Dagblad, promoveerde in 2012 op een studie over de dominee-dichter Jacobus Revius ("Eerst de waarheid, dan de vrede") en publiceerde in 2019 het boek "De hoeve en het hart" over een Gelderse boerenfamilie, eveneens uit de Gouden Eeuw. De titel van haar Bos-lezing is: "Altijd een happy end: protestantse bestsellers als spiegel van een veranderende geloofsbeleving". De bijeenkomst vindt plaats om 15 uur in de PThU zaal van het VU-hoofdgebouw en is vrij toegankelijk. Wel graag aanmelding via hdc@vu.nl.

Themalezingen Comenius en de Vrijmetselarij

Comenius overleed in 1670 lang voor de oprichting van de eerste vrijmetselaarsloges. Zijn gedachtegoed heeft echter in sterke mate het denken binnen de vrijmetselarij beïnvloed. Hoe en op welke wijze dat gebeurde, is een vraag waarop het Comenius Museum en de Vrijmetselaarsloge Jan Amos Comenius gezamenlijk een antwoord trachten te vinden. Op de themadag zullen twee lezingen worden verzorgd door drs. J.C. Henneman en P.J. Goedhart. Zij hebben zich verdiept in de sporen die het gedachtegoed van Comenius in Nederland en in de kring van de vrijmetselaars heeft achtergelaten.

Tentoonstelling: Lutherse vrouwen op de kansel

Het Luther Museum Amsterdam opent haar deuren voor de tentoonstelling 'Lutherse vrouwen op de kansel (1922-2022)'. De tentoonstelling is gebaseerd op recent archiefonderzoek van prof. dr. Sabine Hiebsch, bijzonder hoogleraar Lutherana aan de Theologische Universiteit Kampen | Utrecht en associate fellow aan het HDC Centre for Religious History van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Church Reveal Project : Apeldoorn (Veluwe) 1550

VU-promotus en HDC-fellow Jos de Weerd presenteert met Jan Hendrik Bosch een fascinerend project: een digitale reconstructie van de verdwenen parochiekerk van Apeldoorn. Tegelijk verschijnt de handelseditie van zijn proefschrift over de Reformatie van de Veluwe.

Reformation in the Low Countries

Op uitnodiging van de Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis zal Christine Kooi van de Louisiana State University een lezing geven over haar nieuwe boek Reformation in the Low Countries, 1500-1620 dat deze zomer zal verschijnen bij Cambridge University Press. Na afloop van de lezing zal Christine Kooi geïnterviewd worden. De voertaal is Engels. De lezing is hybride: geïnteresseerden kunnen er op locatie of via Zoom bijwonen. Deelname is gratis. Aanmelden via https://www.vnvng.eu/

Afscheidssymposium Tanja Kootte Museum Catharijneconvent

Ter gelegenheid van het afscheid van Tanja Kootte, Van Oord conservator voor het protestantisme, organiseert Museum Catharijneconvent een symposium met aansluitende receptie. Sprekers: Marieke van Schijndel, Frank van der Velden, Martin van Wijngaarden, Fred van Lieburg, Winnie Verbeek en Rianneke van der Houwen.

450 jaar protestantse eredienst in Dordrecht

Op 27 juli 1572 vond in Dordrecht de eerste protestantse kerkdienst plaats, geleid door Ds. Johannes Lippius in de Augustijnenkerk. Rond deze gebeurtenis organiseert de Stichting Behoud Augustijnenkerk op 17 september 2022 een symposium waar drie deskundigen de gevolgen van de transformatie duiden op zowel maatschappelijk, theologisch als liturgisch gebied.

Bouncing back : Trajecta-conference 2022

The Trajecta conference “Bouncing back: The Return of Missionaries in the Low Countries” aims to analyze how missionary history can be seen as an integral part of the religious, cultural and social history of the Low Countries. The conference is especially interested in the ways in which missionary activity affected Belgian and Dutch societies during the 19th and 20th centuries.

Presentatie roman over Hendrik Peter Scholte

Graag nodigt de Theologische Universiteit Kampen|Utrecht u uit voor de presentatie van de nieuwe historische roman van Michiel van Diggelen, De exodus van Hendrik Peter Scholte naar Pella.

SSNR-congres over seksualiteit, huwelijk en echtscheiding

De Stichting Studie der Nadere Reformatie organiseert haar jaarlijkse congres over het thema 'Huwelijk en echtscheiding'. Sprekers zijn Fred van Lieburg, Willem op 't Hof en Maarten Klaassen. Meer info via ssnr.nl.

Enkele reis Pella

Het Archief- en Documentatiecentrum, in samenwerking met de gemeente Molenlanden, nodigt u uit voor het symposium Enkele reis Pella, emigratie naar Amerika onder leiding van H.P. Scholte. De reden voor dit symposium is dat het dit jaar 175 jaar geleden is dat de afgescheiden predikant H.P. Scholte met een grote groep Nederlanders naar de Verenigde Staten emigreerde en neerstreek in Pella, Iowa. In Pella wordt dit jubileum groots gevierd en ook dit symposium is een bijdrage daaraan.

VNK-dag: Kerk en Slavernij

De Dag van de Nederlandse Kerkgeschiedenis staat in het teken van Kerkgeschiedenis en Slavernij. Het thema ‘slavernij’ staat in de belangstelling. Het staat niet alleen hoog op de politieke agenda. Ook de wetenschap houdt zich hiermee bezig. Er wordt op dit moment veel onderzoek naar de geschiedenis van slavernij gedaan. Op deze bijeenkomst willen wij enkele onderzoekers aan het woord laten. Zij zullen ons bekend maken met de laatste stand van wetenschap, als het gaat om kerkgeschiedenis en slavernij. Sprekers: Dienke Hondius, Martijn Stoutjesdijk en Ivonne van de Kar.

Wat oorlog met mensen doet

In oorlogssituaties komen militairen soms voor onmogelijke morele keuzes te staan, waarbij ze tegen hun eigen geweten in moeten handelen. ‘Morele verwonding’ duidt op de nasleep hiervan bij gekwetste militairen, die zich kan uiten in gevoelens van schuld en schaamte, van boosheid en van verraad. Dit congres focust op de militaire geestelijke verzorgers. Wat kunnen zij doen voor militairen en veteranen die lijden aan morele verwonding? Deze vraag wordt beantwoord vanuit psychologisch, sociaal, ethisch, theologisch en historisch perspectief. Diverse voorbeelden uit de twintigste en eenentwintigste eeuw laten zien hoe geestelijk verzorgers omgingen en omgaan met moreel verwonden.

Hermetic Spirituality and Altered states of Knowledge

In this lecture, Wouter Hanegraaff will talk about his new book Hermetic Spirituality and the Historical Imagination: Altered States of Knowledge in Late Antiquity (Cambridge University Press 2022). Hermetic literature has mostly been interpreted as philosophical treatises about theological topics, but Hanegraaff challenges this dominant narrative. He wants to demonstrate that, in fact, it was concerned with powerful experiential practices intended for healing the soul from mental delusion. The “Way of Hermes” involved radical alterations of consciousness in which practitioners claimed to perceive the true nature of reality behind the hallucinatory veil of appearances. Hanegraaff will explain how they went through a training regime that involved luminous visions, exorcism, spiritual rebirth, cosmic consciousness, and union with the divine beauty of universal goodness and truth. The final goal was to attain salvational knowledge known as gnōsis. WHEN: 20 October, 19.30-21:00h - WHERE: Keizersgracht 123, 015 CJ, Amsterdam

1572: een religieus rampjaar?

Er is dit jaar veel aandacht voor de ‘geboorte van Nederland’ 450 jaar geleden. Minder bekend is dat in 1572 ook de Protestantse Kerk in Nederland in de wieg lag, terwijl de Rooms-Katholieke Kerk voor een paar eeuwen schijndood werd verklaard. In het kader van de Maand van de Geschiedenis (thema Wat een ramp!) brengt het centrum voor religiegeschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam, waar de geuzenstrijd vroeger werd verheerlijkt, beide kanten van het verhaal letterlijk en figuurlijk - in zwartwit, kleur en beweging - in beeld. MAANDAG 31 OKTOBER 2022, 13.30-17.00 uur, hoofdgebouw Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105, 1081 HV Amsterdam. GRATIS toegang, wel graag AANMELDEN via hdc@vu.nl

Herdenking VU-bioloog Jan Lever (1922-2010)

Het HDC Centre for Religious History organiseert in samenwerking met o.a. de Historische Commissie VU een symposium over leven en werk van de bioloog Jan Lever (1922-2010). Aanleiding is het feit dat het in 2022 een eeuw geleden is dat Lever werd geboren. In het najaar vindt tevens de expositie ‘Een leven vol verwondering’ over Lever plaats, samengesteld door de afdeling Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek.

Amsterdam as Haven for Religious Refugees in the Early Modern Period

In the 17th century Amsterdam became a hotbed of religious exchange, as religious exiles from all over the continent flocked to the Netherlands and especially its capital city because of relatively lax laws on religious expression and publishing. One center of such exchange was the so-called House with the Heads on Keizersgracht, the home of Louis de Geer and later his son Laurens. Both men acted as patrons to a variety of religious free thinkers and reformers. Figures such as Jan Comenius, Friedrich Breckling and Christian Hoburg gathered in the De Geer home to discuss their ideas. Today, the House with the Heads is home to the Bibliotheca Philosophica Hermetica and its associated museum, the Embassy of the Free Mind. Following a keynote lecture by Emile Schrijver on 10 November, a two-day academic conference will be held on 11 and 12 November with a variety of speakers on the role of Amsterdam as a haven for religious refugees.

Haakt de Biblebelt af? DBBN-dag - o.a. Josse de Voogd en Andries Knevel

Meedoen aan boerenprotesten tegen het stikstofbeleid, zich niet conformeren aan het coronabeleid en steun betuigen voor populistische leiders als Donald Trump en Thierry Baudet: Het zijn slechts enkele indicaties van de actieve negatieve houding die (een deel van) de Biblebelt de laatste jaren richting overheidsinstanties inneemt. Een negatieve houding die in huidige postmoderne samenlevingen als de Nederlandse steeds populairder wordt en gepaard gaat met het aanhangen van alternatieve waarheden ofwel ‘complottheorieën’. Delen bevindelijk gereformeerden dit wantrouwen richting overheidsinstanties? Daarover gaat de jaarlijkse studiedag van het Dutch Bible Belt Network.

Eindejaarsbijeenkomst HDC Centre for Religious History

De traditionele eindejaarsbijeenkomst van het HDC Centre for Religious History zal weer een ontmoeting zijn van vele collega's, donateurs en belangstellenden op het gebied van de Nederlandse religiegeschiedenis. Tom-Eric Krijger en Paul van Trigt presenteren het Jaarboek Geschiedenis van het Nederlands Protestantisme getiteld "Pandemieën en Protestanten". Directeur Fred van Lieburg vertelt over de lopende projecten, onder meer gewijd aan de grote vaccinatiepetitie van 1872 bij de invoering van de epidemiewet van Thorbecke - 150 jaar geleden. Archivaris Dagmare Houniet informeert over nieuwe aanwinsten van de HDC | Protestantse Collecties. Een van de steunpilaren van het HDC ontvangt de Willem Hovy-penning. Donateurs krijgen diverse publicaties mee. Iedereen hartelijk welkom! Aanmelden bij Wim Berkelaar, hdc@vu.nl.

HDC Seminar: Church and Slavery in the Dutch Empire

Onlangs startte het NWO-project over kerk en slavernij, uitgevoerd door onderzoekers bij de Protestantse Theologische Universiteit en de Vrije Universiteit. In het HDC-seminar vertellen Gert van Klinken, Vincent Laarman en Martijn Stoutjesdijk over de opzet, doelstellingen en methoden in dit onderzoeksprogramma en de verschillende deelprojecten. TIJD: woensdag 1 februari, 13.00 - 14.30 uur. PLAATS: hoofdgebouw VU, zaal 14A20. Toegang vrij, aanmelding niet nodig. Het seminar wordt om 15 uur gevolgd door een gastlezing van Henk Niemeijer over protestantse kerkarchieven in Indonesië.

Gastlezing Henk Niemeijer

Dr. Hendrik E. Niemeijer, senior researcher bij het HDC, doet verslag van 15 jaar pioniersarbeid voor de documentatie en digitale archivering in Indonesië van Protestantse en Katholieke Kerkarchieven (1605-1970). Niemeijer studeerde geschiedenis aan de VU en promoveerde hier in 1996 op het boek Batavia. Een koloniale samenleving in de zeventiende eeuw (Amsterdam: Balans, 2005). TIJD EN PLAATS: woensdag 1 februari, 15.00-17.00 uur, hoofdgebouw VU, zaal 14A20.

Symposium HDC & VCH: Beladen verleden

"Beladen verleden: donkere bladzijden in de kerkgeschiedenis" - met lezingen van Beatrice de Graaf en Bart Wallet - workshops van Enny de Bruijn, Bente de Leede, Koos-jan de Jager en Johan Visser.

Inaugural lecture Jessica Roitman as professor of Jewish studies

HDC Senior Fellow Jessica Roitman will be accepting her appointment as Professor of Jewish studies at the Vrije Universiteit Amsterdam within the Faculty of Religion and Theology.to Her inaugural lecture entitled "Jews, History, and Home-making: Colonial Contradictions and Contemporary Challenges" will be held on Wednesday the 29th of March at 15.45 in the aula of the Vrije Universiteit. A reception will follow immediately after the lecture.

Bijeenkomst Werkgroep Religieuze Materiële Cultuur

Tijdens deze reeks bijeenkomsten staat het religieuze object centraal, van de Late Oudheid tot aan de dag van vandaag. Wat levert het ons op als we specifiek letten op materialiteit en ritueel gebruik van deze voorwerpen? Op welke manieren hebben ze bijgedragen tot persoonlijke geloofsbeleving en /of de vorming van (groeps)identiteit? En hoe zijn de objecten tot ons gekomen?

The first European atheist: Matthias Knutzen (c.1646 – after 1674)

GUEST LECTURE BY DR. JÜRGEN BEYER (Visiting scholar at the Descartes Centre for the History and Philosophy of the Sciences and the Humanities, University of Utrecht) - In the second half of the seventeenth century ‘atheism’ was a frequently used label for a wide range of ideas and practices. Very few persons would outright deny the existence of any supernatural beings, and even fewer would do so publicly and in their proper name. Matthias Knutzen is generally considered to have been the first atheist of this kind. He presented his views in three handwritten tracts which he spread at Jena University in 1674 before disappearing from sight. TIME: 11:00 hours PLACE: VU HG-0G11 (Filosofenhof) - Klik op onderstaande link voor een werkvertaling van een brief van Knutzen!

Mr. H. Bos-lezing en Willem de Mérode-lezing

In 1923 verscheen "God’s gevangene", de eerste roman over homoseksualiteit in protestantse kring. Auteur was "Wilma" ofwel Wilma Vermaat (1873-1967), die vaak in een adem genoemd wordt met de bekende dichter Willem de Mérode ofwel Willem Eduard Keuning (1887-1939). Honderd jaar later organiseert de Willem de Mérode Stichting een herdenkingsbijeenkomst met de traditionele Willem de Mérodelezing, te houden door emeritus-predikant en Wilma-kenner Doekle de Boer. Het HDC, waar het archief van zowel De Mérode als de Wilma Stichting berust, werkt graag mee door ook de jaarlijkse Mr. H. Bos-lezing aan deze episode te wijden. De Bos-lezing 2023 wordt verzorgd door religiewetenschapper David Bos (Universiteit van Amsterdam), die eerder met Bos-laureaat John Exalto een bundel redigeerde over "Genot en gebod: huwelijk en seksualiteit in protestants Nederland vanaf 1800" (Jaarboek Geschiedenis Nederlands Protestantisme 2019). TIJD: 13.30 uur - PLAATS: VU HG-01-24 (PThU-zaal) TOEGANG VRIJ, WEL AANMELDEN VIA HDC@VU.NL

Presentatie Jaarboek Geschiedenis Nederlandse Protestantisme

Het nieuwe Jaarboek voor de Geschiedenis van het Nederlandse Protestantisme is gewijd aan het zeer actuele thema 'Kerk, kolonialisme en slavernij'. Twee jonge wetenschappers die zich vanuit historisch en theologisch gezichtspunt hiermee bezighouden, hebben een bundel samengesteld met boeiende artikelen over aspecten uit het verleden. Tijdens de presentatie - op donderdag 22 juni a.s., 16 uur in de Oranjekerk in Amsterdam - worden er ook lijnen naar het heden getrokken en is er ruimte voor discussie. Het programma vindt u via de link. TOEGANG gratis, WEL aanmelden via hdc@vu.nl.

De Zwijgers 'eureka'? Waarom Willem van Oranje in oktober 1573 'gereformeerd' werd

Het HDC Centre for Religious History organiseert elk jaar in de Maand van de Geschiedenis een publieksmiddag. Het maandthema is dit jaar: Eureka! Tijdens het symposium wordt aandacht besteed aan de overgang van Willem van Oranje tot de gereformeerde kerk in het najaar van 1573. Een van de sprekers is René van Stipriaan, auteur van de veelgeprezen biografie: 'De Zwijger: Het leven van Willem van Oranje'. Meer informatie volgt hier later.